Quran Studies

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

ഒന്നാമത്തെ ആയത്ത്

1. അല്ലാഹുവിന്റെ നാമത്തിൽ, പരമകാരുണികൻ; കരുണാനിധി.

ഖുര്‍ആനിലെ സൂറത്തു തൗബ ഒഴിച്ചുള്ള 113 സൂറത്തുകളും ബിസ്മി കൊണ്ടാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്. സൂറത്തു നംലിൽ തുടക്കത്തിലുള്ള ബിസ്മിക്കു പുറമെ മുപ്പതാം വചനത്തിൽ ആ വചനത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗമെന്ന നിലയിൽ 'ബിസ്മില്ലാഹി ർറഹ്‌മാനി ർറഹീം' എന്നു പറയുന്നുണ്ട്. സൂറത്തുകളിൽ ആരംഭത്തിലുള്ള ബിസ്മില്ലാഹ് ഖുര്‍ആനിൽ പെട്ടതാണോ അല്ലയോ എന്ന കാര്യത്തിൽ പണ്ഡിതന്മാര്‍ക്കിടയിൽ ഭിന്നാഭിപ്രായങ്ങളുണ്ട്. ഖുര്‍ആൻ പാരായണം തുടങ്ങുമ്പോഴും, സൂറത്തുകളുടെ ആരംഭത്തിലും - സൂ:ഫാത്തിഹ:യുടെ ആരംഭത്തിൽ വിശേഷിച്ചും - 'ബിസ്മി' ചൊല്ലൽ ആവശ്യമാണെന്ന കാര്യത്തിൽ സംശയമൊന്നുമില്ല. നബി (സ) തിരുമേനിക്ക് അവതരിച്ച ആദ്യത്തെ ഖുര്‍ആൻ വചനം തന്നെ ''നീ നിന്റെ റബ്ബിന്റെ നാമത്തിൽ വായിക്കുക'' (96:1) എന്നായിരുന്നുവല്ലോ.

ഖുര്‍ആൻ പാരായണം മാത്രമല്ല, നല്ലതും വേണ്ടപ്പെട്ടതുമായ ഏതൊരു കാര്യവും തുടങ്ങേണ്ടത് അല്ലാഹുവിന്റെ നാമത്തിലാണ്. പ്രധാന കാര്യങ്ങൾ അല്ലാഹുവിന്റെ നാമത്തിൽ ആരംഭിക്കുകയെന്ന പതിവ് പൂര്‍വ്വ പ്രവാചകന്മാര്‍ മുതല്‍ക്കെയുള്ള നടപടിയാണെന്ന് ഖുർആനിലുണ്ട്. (11:41; 27: 30) അല്ലാഹുവിന്റെ നാമവും അവന്റെ കൃപാകടാക്ഷവും ഓര്‍ത്തും ഉച്ചരിച്ചും കൊണ്ടുള്ള ശുഭ സൂചകമായ തുടക്കം, അതിന്റെ പര്യവസാനം ശുഭകരമായിത്തീരുവാനും അത്യന്താപേക്ഷിതമാകുന്നു. അല്ലാഹുവിനെക്കുറിച്ചുള്ള സ്മരണ കൂടാതെ ചെയ്യുന്ന സല്‍ക്കാര്യങ്ങളൊന്നും തന്നെ അല്ലാഹുവിന്റെ പ്രീതിക്കോ പ്രതിഫലത്തിനോ, ഒരാളെ അര്‍ഹനാക്കുകയില്ലെന്നതാണ് സത്യം.

നമസ്‌കാരത്തിൽ ബിസ്മി ഉറക്കെ ചൊല്ലുന്നതോ പതുക്കെ ചൊല്ലുന്നതോ നല്ലത് എന്ന കാര്യത്തിൽ പണ്ഡിതന്മാര്‍ക്കിടയിൽ ഭിന്നാഭിപ്രായങ്ങളുണ്ട്. നബി(സ)യും അബൂബക്കറും ഉമറുമെല്ലാം (റ) പതുക്കെയായിരുന്നു ബിസ്മി ചൊല്ലിയിരുന്നത് എന്ന് ഇമാം ബുഖാരി അനസി(റ)ൽ നിന്ന് നിവേദനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. അതനുസരിച്ച് ബിസ്മി മെല്ലെ ചൊല്ലുന്നതാണ് ഉത്തമമെന്നാണ് ഇമാമുമാരായ അബൂഹനീഫയും അഹ്മദുമെല്ലാം (റ) അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഇമാം ഷാഫി(റ)യുടെ അഭിപ്രായം മറിച്ചാണ്. എങ്ങനെ ചൊല്ലിയാലും അത് വഴി നമസ്‌കാരത്തിന് കുഴപ്പമൊന്നുമുണ്ടാവുകയില്ല. എങ്കിലും പതുക്കെ ചൊല്ലുന്നതാണ് നബിചര്യയോട് ചേർന്ന് നിൽക്കുന്നത് എന്നതിനാൽ അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നതാണ് ഉത്തമമെന്ന് ഇതിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാം.

പ്രപഞ്ചത്തിലെ വലുതും ചെറുതുമായ സകലവിധ പ്രതിഭാസങ്ങളുടെയും സൃഷ്ടാവും പരിപാലകനും സംഹാരകനുമായ ഏകാസ്തിത്വത്തിന് അറബിയില്‍ പറയുന്ന പേരാണ് അല്ലാഹു. മലയാളത്തില്‍ 'ദൈവ'മെന്നും ഇംഗ്ലീഷില്‍ 'ഗോഡ്' എന്നും ഉറുദുവില്‍ 'ഖുദാ' എന്നും പറയുമ്പോഴുണ്ടാകുന്ന അര്‍ഥകല്‍പനയിലുള്ള അറബിപദമല്ല 'അല്ലാഹു'. ദൈവം, ഗോഡ്, ഖുദാ തുടങ്ങിയ പദങ്ങള്‍ക്ക് ആരാധിക്കപ്പെടുന്നത് എന്നു മാത്രമേ അര്‍ഥമുള്ളൂ. ഇവയ്ക്ക് തത്തുല്യമായ അറബിപദമാണ് 'ഇലാഹ്'. ആരാധിക്കപ്പെടുന്ന ആരെയും 'ഇലാഹുകള്‍' എന്ന് വിളിക്കാം. ഇലാഹ് എന്ന പൊതുനാമത്തെ 'അല്‍' എന്ന അവ്യയം ചേര്‍ത്ത് വിശേഷവത്കരിച്ചതാണ് 'അല്ലാഹു' എന്ന പദമെന്നാണ് പദോല്‍പത്തിശാസ്ത്രജ്ഞന്മാരുടെ പക്ഷം. അങ്ങനെയാണെങ്കിൽ അല്ലാഹു എന്നാൽ അല്‍ഇലാഹ് എന്നാണർത്ഥം. 'ആരാധിക്കപ്പെടുവാന്‍ യഥാര്‍ഥത്തില്‍ അര്‍ഹതയുള്ളവന്‍' എന്നോ 'സാക്ഷാല്‍ ദൈവം' എന്നോ അല്‍ഇലാഹിന് അര്‍ഥം പറയാവുന്നതാണ്. യഥാര്‍ഥ ദൈവത്തിനുള്ള സംജ്ഞാനാമമെന്ന നിലയ്ക്കാണ് ഖുർആൻ അല്ലാഹുവെന്ന് ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്.

സത്യദൈവത്തെയാണ് വിശുദ്ധ ഖുര്‍ആന്‍ 'അല്ലാഹു'വെന്ന് പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്. ലിംഗഭേദങ്ങളോ ബഹുവചനമോ ഇല്ലാത്ത പദമാണ് അല്ലാഹു. നിരവധി ദൈവനാമങ്ങൾ ഖുർആനിലുണ്ട്. അത്യുന്നതന്റെ ഗുണവിശേഷങ്ങളെ കുറിക്കുന്നവയാണ് ആ നാമങ്ങളെല്ലാം. എന്നാൽ പ്രപഞ്ചനാഥന്റെ യഥാർത്ഥ നാമമായിക്കൊണ്ടാണ് 'അല്ലാഹു'വിനെ ഖുർആൻ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്. അല്ലാഹുവെന്ന പദത്തിന് തുല്യമായി മറ്റു ഭാഷകളിലൊന്നും തന്നെ ഒറ്റവാക്കുകളില്ലെന്ന് പറയുന്ന പണ്ഡിതന്മാരുണ്ട്. 'യഥാര്‍ഥത്തിലുള്ള ദൈവം' എന്ന അര്‍ഥത്തിലാണ്, ഏതെങ്കിലും ഒരു പ്രത്യേക വിഭാഗത്തിന്റെയോ ഗോത്രത്തിന്റെയോ ദൈവം എന്ന അര്‍ഥത്തിലല്ല ഖുര്‍ആന്‍ 'അല്ലാഹു'വെന്ന് പ്രയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്.

അവസാനത്തെ വേദഗ്രന്ഥം ആരംഭിക്കുന്നത് ദൈവനാമത്തിലാണ്; യാഥാർത്ഥദൈവത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ നാമത്തിൽ....

(അർറ്വഹ് മാൻ അർറ്വഹീം എന്നീ ദൈവികനാമങ്ങളെക്കുറിച്ച് മൂന്നാമത്തെ വചനത്തിൽ മനസ്സിലാക്കാം)

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

രണ്ടാമത്തെ ആയത്ത്

2. സ്തുതികളെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്നാണ്; ലോകങ്ങളുടെയെല്ലാം നാഥൻ.

മദ്ഹ് [مدح], ഥനാഅ് [ثناء], ഹംദ് [حمد] എന്നിവയെല്ലാം സ്തുതിയെന്ന് അർത്ഥമുള്ള അറബി പദങ്ങളാണ്. ഇവയിൽ മറ്റു രണ്ട് പദങ്ങൾക്കുമില്ലാത്ത സവിശേഷതയുണ്ട് ഹംദിന്. മദ്ഹും ഥനാഉമെല്ലാം കേവലമായ സ്തുതികളെ കുറിക്കുന്ന പദങ്ങളാണ്. മനസ്സിൽ തട്ടാത്ത സ്തുതിവർത്തമാനങ്ങൾക്കും അവ പ്രയോഗിക്കാം. ഭരണാധികാരികളെ പുകഴ്ത്തുന്ന കവികളും നേതാക്കന്മാരെ പുകഴ്ത്തുന്ന അനുയായികളുമെല്ലാം ചെയ്യുന്നത് മദ്ഹോ ഥനാഓ ആണെന്ന് പറയാം. ഇതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണ് ഹംദ്. കൃതജ്ഞതയുൾക്കൊള്ളുന്ന സ്തുതിക്ക് മാത്രമേ ഹംദ് എന്ന് പറയൂ. ഒരാളെ കേവലമായി പുകഴ്ത്തുന്നത്തിന് പകരം അയാളോട് കൃതജ്ഞതയുൾക്കൊണ്ട് സ്തുതിക്കുമ്പോഴേ അത് ഹംദ് ആവൂ. ഉള്ളിൽ വെറുപ്പോ പകയോ നീരസമോ വെച്ചുകൊണ്ട് ഒരാളെ പുകഴ്ത്തുമ്പോൾ അത് ഹംദ് ആവുകയില്ല എന്നർത്ഥം.

ഹംദിനോട് 'അൽ' എന്ന ദ്യോതകം ചേർക്കുന്നതോടെ വാഗ്-വിചാര-കർമ്മരൂപങ്ങളിലുള്ള സ്തുതികളെയെല്ലാം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ശബ്ദമായി അത് മാറുന്നു. സ്തുതികളെല്ലാം അർഹിക്കുന്നത് അല്ലാഹുവാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയാണ് 'അൽഹംദു ലില്ലാഹ്. പടച്ചവന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾ അനുഭവിക്കുമ്പോഴെല്ലാം 'അൽഹംദുലില്ലാഹ്' എന്ന് പറയാൻ കല്പിക്കപ്പെട്ടവനാണ് വിശ്വാസി. സൃഷ്ടികളെല്ലാം എല്ലായ്പ്പോഴും അനുഭവിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്ന അനുഗ്രഹങ്ങളുടെ മുഴുവൻ ദാതാവായ അല്ലാഹുവല്ലാതെ മറ്റാരാണ് സ്തുതികളെല്ലാം അർഹിക്കുന്നത്!? അല്ലാഹുവിനെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതിനും അവന്റെ വിധിവിലക്കുകൾ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനും വേണ്ടി അവതരിക്കപ്പെട്ട അവസാനത്തെ വേദഗ്രന്ഥം അവനെ പരിചയപ്പെടുത്തതാൻ തുടങ്ങുന്നത് അവനെ സ്തുതിച്ച് കൊണ്ടാണ്; അവനാണ് സകല സ്തുതികളും അർഹിക്കുന്നതെന്ന് വിശ്വാസികളെക്കൊണ്ട് ഏറ്റുപറയിച്ച് കൊണ്ടാണ്. സൃഷ്ടികളിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന സഹായങ്ങൾ പോലും അല്ലാഹുവിന്റെകൃത്യമായ വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് കീഴിലാണ് നിലനിൽക്കുന്നതെന്ന് മനസ്സിലാക്കിക്കൊണ്ടുള്ള ഏറ്റുപറച്ചിലാണിത്. അവയ്ക്കുപോലും യഥാർത്ഥത്തിൽ കൃതജ്ഞരാവേണ്ടത് അല്ലാഹുവിനോടാണെന്ന ബോധത്തോടെയുള്ള ഏറ്റുപറച്ചിൽ.

അല്ലാഹുവെന്ന ഉന്നതനാമത്തിനു ശേഷം ഖുർആൻ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന ദൈവനാമമാണ് റബ്ബ്. രക്ഷിതാവ്, പരിപാലകൻ, നാഥൻ, യജമാനൻ എന്നെല്ലാം ഈ അറബിപദത്തെ പരിഭാഷപ്പെടുത്താം. ആർക്കാണോ ഒന്നിന്റെ മേൽ പൂർണമായ ഉടമസ്ഥതയും അധികാരവുമുള്ളത്, ആരാണോ അതിനെ നാശങ്ങളില്ലാതെ സംരക്ഷിക്കുകയും ശരിയായ രീതിയിൽ നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്നത് അവനാണ് അതിന്റെ റബ്ബ് എന്ന് പറയാം. ആദ്യമായി അവതരിക്കപ്പെട്ട അഞ്ച് ഖുർആൻ വചനങ്ങളിൽ രണ്ട് തവണ പരിചയപ്പെടുത്തിയ ദൈവനാമമാണത്. 'താങ്കളുടെ റബ്ബിന്റെ നാമത്തിൽ വായിക്കുക' എന്നാണ് മുഹമ്മദ് നബിയോടുള്ള അല്ലാഹുവിന്റെ ആദ്യത്തെ കല്പന. (96:1) മൂസാനബി(അ)യെയും അല്ലാഹു ആദ്യമായി പരിചയപ്പെടുത്തിയത് 'ഞാൻ നിന്റെ റബ്ബാകുന്നു' വെന്നായിരുന്നുവെന്ന് ഖുർആൻ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. (20: 12)

എന്തിന്റെ റബ്ബ് എന്ന ചോദ്യത്തിനുത്തരമാണ് 'റബ്ബിൽ ആലമീൻ'. ലോകങ്ങളുടെയെല്ലാം നാഥൻ എന്നർത്ഥം. ലോകം എന്നർത്ഥമുള്ള 'ആലം' (عالم) എന്ന പദത്തിന്റെ ബഹുവചനമാണ് 'ആലമീൻ' (عالمين). അല്ലാഹുവല്ലാത്ത മുഴുവൻ അസ്തിത്വങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന പദമാണത്. രണ്ട് തരം ലോകങ്ങളുണ്ട്. പ്രത്യക്ഷലോകം അല്ലെങ്കിൽ ഭൗതിക ലോക(عالم الشهود‎)മാണ് ഒന്ന്. പഞ്ചേന്ദ്രിയങ്ങൾകൊണ്ട് അനുഭവിക്കാനും പ്രസ്തുത അനുഭവങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ അനുമാനങ്ങളിലെത്താനും കഴിയുന്ന ലോകമാണത്. ശാസ്ത്രപഠനങ്ങൾക്ക് വിധേയയമാക്കാൻ കഴിയുന്ന മുഴുവൻ പ്രപഞ്ചവും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ദൈവികവെളിപാടുകളുടെ മാത്രം അടിസ്ഥാനത്തിൽ അറിയാൻ കഴിയുന്ന ലോകമാണ് രണ്ടാമത്തേത്. നമ്മുടെ മാപനങ്ങൾക്ക് വിധേയമല്ലാത്ത മലക്കുകളുടെയും ജിന്നുകളുടെയും മരണാന്തരജീവിതത്തിന്റെയുമെല്ലാം ലോകമാണത്. അഭൗതികലോകം (عالم الغيب) എന്ന് അതിനെ വിളിക്കാം. ഈ രണ്ട് ലോകങ്ങളുടെയും പൂർണമായ ഉടമസ്ഥതയും അധികാരവുമുള്ളവനും നാശങ്ങളില്ലാതെ അവയെ സംരക്ഷിക്കുന്നവനും ശരിയായ രീതിയിൽ നയിക്കുന്നവനുമാണ് റബ്ബ്.

ലോകങ്ങളുടെയെല്ലാം നാഥനായ അല്ലാഹുവിനെ ദിനേന സ്തുതിക്കുന്നവരാവണം വിശ്വാസികൾ എന്നത് കൊണ്ടാണ് ഫാത്തിഹ നമസ്കാരത്തിൽ ആവർത്തിച്ച് ചൊല്ലുവാൻ വേണ്ടി കല്പിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ലോകങ്ങളുടെ നാഥനെ കൃതജ്ഞതാപൂർവം സ്തുതിക്കുന്നവർ യഥാർത്ഥത്തിൽ ലോകങ്ങളിലുള്ളതെല്ലാം ആത്യന്തികമായി നന്മയാണെന്ന് അംഗീകരിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്. അല്ലാഹുവാണ് എല്ലാറ്റിന്റെയും നാഥൻ. ഇവിടെ നിന്ന് തനിക്കുണ്ടാവുന്ന സുഖങ്ങളും സന്തോഷങ്ങളുമെല്ലാം ഏതൊരു റബ്ബിന്റെ വ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമാണോ അതേ നാഥന്റെ വ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമായി തനിക്കുണ്ടാവുന്ന ദുഃഖങ്ങളെയും പ്രയാസങ്ങളെയും കാണാൻ വിശ്വാസിയെ പ്രാപ്തമാക്കുന്നതാണ് ആവർത്തിച്ചുള്ള ഈ സ്തുതികീർത്തനം. തനിക്ക് സുഖങ്ങളും സന്തോഷങ്ങളും ദുഃഖങ്ങളും പ്രയാസങ്ങളുമെല്ലാം നൽകുന്ന വ്യവസ്ഥകളുടെ മുഴുവൻ രക്ഷിതാവിനെ കൃതജ്ഞതാപൂർവ്വം സ്തുതിക്കുന്നവർക്ക് ജീവിതത്തെ സൃഷ്ടിപരമായി മാത്രമേ നോക്കിക്കാണാൻ കഴിയൂ. പ്രവാചകൻ (സ) പറഞ്ഞതായി സുഹൈബ് ബ്നു സിനാനിൽ (റ) നിന്ന് സ്വഹീഹ് മുസ്‌ലിമിൽ നിവേദനം ചെയ്യപ്പെട്ട ഹദീഥ് പഠിപ്പിക്കുന്നത് വിശ്വാസികളുടെ ഈ സൃഷ്ടിപരമായ നിലപാടിനെക്കുറിച്ചാണ്. "വിശ്വാസിയുടെ കാര്യം ഏത്ര അത്ഭുതം!! അവന്റെ കാര്യങ്ങളെല്ലാം അവന്ന് നന്മയാണ്. വിശ്വാസിയല്ലാത്തവർക്കൊന്നും ആ ഭാഗ്യമുണ്ടാവുകയില്ല. അവന്ന് അനുഗ്രഹങ്ങളെന്തെങ്കിലും ലഭിച്ചാൽ അവൻ അല്ലാഹുവിന് കൃതജ്ഞനാവും. അത് അവന് നന്മയാണ്. പ്രയാസമാണ് ഉണ്ടാവുന്നതെങ്കിൽ അവൻ ക്ഷമിക്കും; അതും അവന്ന് നന്മയാണ്"

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

മൂന്നാമത്തെ ആയത്ത്

3. പരമ കാരുണികൻ, കരുണാനിധി

കാരുണ്യം എന്ന് അർഥം പറയാവുന്ന റ്വഹ്‌മത്ത് (رحمة) എന്ന ഗുണത്തിൽ നിന്ന് നിഷ്പന്നമായ ദൈവനാമങ്ങളായ അർറ്വഹ്‌മാനിനെയും (الرحمن) അർറ്വഹീമിനെയുമാണ് (الرحيم) പരമ കാരുണികൻ, കരുണാനിധി എന്നിങ്ങനെ പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. ر ح م‎ എന്നീ അക്ഷരത്രയത്തിൽ നിന്നുണ്ടായ പദങ്ങളിലൊന്നാണ് റ്വഹ്മത്ത്. ഈ അക്ഷരത്രയം അങ്ങേയറ്റത്തെ സ്നേഹത്തെയും വാത്സല്യത്തെയും കാരുണ്യത്തെയും അനുകമ്പയെയുമെല്ലാം ദ്യോതിപ്പിക്കുന്നതാണ്. ഗർഭസ്ഥശിശുവിനെ വഹിക്കുന്ന ഗർഭാശയത്തെ വിളിക്കുന്ന 'റ്വഹം' (رحم‎) ഈ ത്രയത്തിൽ നിന്ന് തന്നെയുണ്ടായതാണ്. ആർ എന്തിന് നൽകുന്നു എന്ന് പോലും അറിയാതെ അമ്മയുടെ വയറ്റിൽ കുഞ്ഞ് അനുഭവിക്കുന്ന സുരക്ഷിതത്വത്തെയും വാത്സല്യത്തെയും കാരുണ്യത്തെയുമെല്ലാം 'റ്വഹം' എന്ന പദം ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. ഇതേപോലെ തിരിച്ച് ഒന്നും ലഭിച്ചില്ലെങ്കിലും പ്രവഹിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന തീവ്രമായ അനുകമ്പയെയും കാരുണ്യത്തെയും ദ്യോതിപ്പിക്കുന്ന പദമാണ് റ്വഹ്‌മത്ത്. 'സ്നേഹം' എന്നർത്ഥമുള്ള 'മവദ്ദത്' (مودة), 'ഹുബ്ബ്‌' (حب) എന്നീ പദങ്ങളെക്കാൾ ഉയർന്നതാണ് റ്വഹ്‌മത്തിലൂടെയുണ്ടാവുന്ന ബന്ധം. സ്വന്തം താല്പര്യത്തിനു വേണ്ടി സ്നേഹിക്കുന്നതാണ് 'ഹുബ്ബ്‌'. തിരിച്ച് സ്നേഹം ലഭിക്കുന്നതിന് വേണ്ടി മറ്റേയാളെ സ്നേഹിക്കുന്നതാണ് 'മവദ്ദത്'. തിരിച്ച് ലഭിക്കണമെന്ന നിബന്ധനയോ സ്വാർത്ഥമായ എന്തെങ്കിലും താല്പര്യമോ ഇല്ലാതെ ഒരു വശത്തേക്ക് മാത്രം ഒഴുകുന്ന പരിഗണനയുടെയും അനുകമ്പയുടെയും വാത്സല്യത്തിന്റെയും പ്രവാഹമാണ് റഹ്‌മത്ത്.

സ്വന്തം അസ്തിത്വത്തിൽ കാരുണ്യത്തെ രേഖപ്പെടുത്തിയവനായാണ് അല്ലാഹുവെ ഖുർആൻ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്. (6: 12) "എന്റെ കാരുണ്യം സകല വസ്തുക്കളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നതായിരിക്കുന്നു"വെന്നും അല്ലാഹു പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. (7: 156) -"നിശ്ചയം! എന്റെ കാരുണ്യം എന്റെ കോപത്തെ മുൻകടന്നിരിക്കുന്നു"വെന്ന് പടപ്പുകളെ സൃഷ്ടിച്ചപ്പോൾ തന്നെ തന്റെ സിഹാസനത്തിനു മുകളിൽ അല്ലാഹു എഴുതി വെച്ചതായി പ്രവാചകൻ (സ) അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്. (ബുഖാരി, മുസ്‌ലിം) സത്യനിഷേധത്തിലും തന്നിഷ്ടത്തിലും ധിക്കാരത്തിലും മുഴുകിയവർ പോലും അവന്റെ എണ്ണമറ്റ അനുഗ്രഹങ്ങൾ സദാ ആസ്വദിച്ച് കൊണ്ടിരിക്കുന്നത് തന്റെ കോപത്തെ അതിജയിക്കുന്ന അല്ലാഹുവിന്റെ കാരുണ്യം കൊണ്ടാണ്.

റഹ്‌മത്തിൽ നിന്നുണ്ടായ ദൈവനാമങ്ങളാണ് അർറ്വഹ്‌മാനും അർറ്വഹീമും. അല്ലാഹുവിൽ നിന്ന് അവന്റെ സൃഷ്ടികളിലേക്ക് പ്രവഹിക്കുന്ന റഹ്‌മത്തിന്റെ തീവ്രത, നൈരന്തര്യം, സ്ഥായീഭാവമില്ലായ്മ എന്നിവയെക്കുറിക്കുന്നതാണ് അർറഹ്‌മാൻ എന്ന ദൈവനാമം. അന്ത്യനാളുവരെ അവന്റെ സൃഷ്ടികളിലേക്ക് അവന്റെ റഹ്‌മത്ത് തീവ്രമായി പ്രവഹിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുകയാണെന്നും എന്നാൽ പ്രസ്തുത പ്രവാഹം എന്നെന്നും നിലനിൽക്കുന്നതല്ലെന്നും ഈ ദൈവനാമം വ്യക്തമാക്കുന്നു. പ്രകടനം അനുഭവവേദ്യമാവാത്ത സന്ദർഭങ്ങളിൽ പോലും റഹ്‌മത്ത് എന്ന ഗുണം ദൈവാസ്തിത്വത്തിലുണ്ടെന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നതാണ് അർറഹീം എന്ന ദൈവനാമം. ഇഹലോകത്ത് അല്ലാഹു റഹ്‌മാനും പരലോകത്ത് അവൻ റഹീമുമാണെന്ന് പണ്ഡിതന്മാർ പറഞ്ഞിട്ടുള്ളത് ഇതിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ്. അല്ലാഹു അർറഹ്‌മാനായതിനാൽ നന്മ ചെയ്യുന്നവർ എന്നോ തിന്മ ചെയ്യുന്നവർ എന്നോ വ്യത്യാസമില്ലാതെ ഈ ലോകത്തുള്ളവർക്കെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ തീവ്രമായ കാരുണ്യം എപ്പോഴും ലഭിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു; അവൻ അർറഹീമായതിനാൽ മരണാനന്തര ജീവിതത്തിൽ വെച്ച് അർഹതപ്പെട്ടവർക്ക് വേണ്ടി മാത്രം അവന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ പൂർണമായ പ്രകാശനം നടക്കുന്നു. ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്ന ഹദീഥ് കാണുക: "അല്ലാഹുവിന്റെ കാരുണ്യം നൂറ് ആയി ഭാഗിച്ചതിന്റെ ഒരു ഭാഗം മാത്രമാണ് ഈ ലോകത്ത് എല്ലാ ജീവികള്‍ക്കുമിടയിൽ അവൻ അവതരിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്. അവര്‍ തമ്മിൽ ദയയും കരുണയും കാണിക്കുന്നത് ആ ഒരു ഭാഗം കൊണ്ടാണ്. ബാക്കി തൊണ്ണൂറ്റിയൊന്‍പത് ഭാഗവും പുനരുഥാനനാളിൽ തന്റെ ദാസന്മാര്‍ക്ക് കരുണ ചെയ്യുവാനായി അവൻ കരുതിവെച്ചിരിക്കുകയാണ്.'' (ബുഖാരി, മുസ്‌ലിം)

അല്ലാഹുവിന്റെ സത്തയുടെ സവിശേഷതയാണ് റഹ്‌മത്തെന്നും ആ ദിവ്യകാരുണ്യത്തെ അവന്‍തന്നെ തന്റെമേല്‍ ഒരു ബാധ്യതയാക്കി നിശ്ചയിക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നുവെന്നും ഈ ലോകത്ത് വെച്ച് അവന്റെ കാരുണ്യം എല്ലാവർക്കും എല്ലായ്‌പ്പോഴും ചൊരിഞ്ഞു കൊണ്ടിരിക്കുകയാണെന്നും ഇവിടെ അവനില്‍ നിന്നുണ്ടാവുന്നതെല്ലാം അവന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ പ്രകടനമായിരിക്കുമെന്നും ലോകാവസാനത്തോടെ അത് അവസാനിക്കുമെന്നും അതിനുശേഷവും അവന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ സമ്പൂർണമായ പ്രകാശനമുണ്ടാവുമെന്നും പക്ഷെ അത് അനുഭവിക്കുവാൻ കഴിയുക അർഹതപ്പെട്ടവർക്ക് മാത്രമായിരിക്കുമെന്നുമുള്ള വസ്തുതകളെല്ലാം ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് അർറഹ്‌മാൻ, അർറഹീം എന്നീ ദൈവനാമങ്ങൾ.

പരമകാരുണികനില്‍ നിന്ന് ഉണ്ടാവുന്നതെല്ലാം അവന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ പ്രകടനമാണെന്നും അത് തനിക്ക് തിന്മയായി ഭവിക്കുന്നത് ചിലപ്പോള്‍ തന്റെ വര്‍ത്തനങ്ങളിലുള്ള തകരാറുകൊണ്ടാണെന്നും മനസ്സിലാക്കുന്നവനായിരിക്കും അല്ലാഹുവിനെ റഹ്‌മാനും റഹീമുമായി അറിയുന്ന വിശ്വാസി. തന്റെ പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളിലുള്ള വീഴ്ചകളെപ്പറ്റി അയാൾ സദാ ബോധവാനായിരിക്കും. എന്തെങ്കിലും വീഴ്ച സംഭവിച്ചാല്‍ തന്നെ അത് ഉടനടി തിരുത്തുവാന്‍ അവന്‍ സന്നദ്ധനുമായിരിക്കും. എന്നിട്ടും തനിക്ക് പ്രയാസങ്ങളോ പ്രതിസന്ധികളോ ഉണ്ടാവുകയാണെങ്കിൽ അത് ദിവ്യകാരുണ്യത്തിന്റെ ഭാഗമാണെന്നും ആത്യന്തികമായ നന്മയാണത് പ്രദാനം ചെയ്യുകയെന്നും മനസ്സിലാക്കി ക്ഷമിക്കുവാനും സഹിക്കുവാനും അവന്ന് സാധിക്കും. അല്ലാഹുവിനെ പരമകാരുണികനായി മനസ്സിലാക്കാത്തതാണ് നിരാശാബോധത്തിന്റെയും ജീവിതനിഷേധത്തിന്റെയുമെല്ലാം അടിസ്ഥാന കാരണം, ദൈവികകാരുണ്യത്തെക്കുറിച്ച് നിരാശരാവുകയെന്നത് വഴിപിഴച്ചവരുടെ സ്വഭാവമാണെന്നാണ് ഖുര്‍ആന്‍ പഠിപ്പിക്കുന്നത്.''അദ്ദേഹം (ഇബ്രാഹീം) പറഞ്ഞു: തന്റെ രക്ഷിതാവിന്റെ കാരുണ്യത്തെപ്പറ്റി ആരാണ് നിരാശപ്പെടുക; വഴിപിഴച്ചവരല്ലാതെ'' (15:56).

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

നാലാമത്തെ ആയത്ത്

4. പ്രതിഫലനാളിന്റെ ഉടമസ്ഥൻ

ഉടമസ്ഥൻ എന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് 'മാലിക്ക്' (مالك) എന്ന ദൈവനാമത്തെയാണ്. 'മലിക്ക്' (ملك) എന്ന ഒരു പാരായണഭേദം കൂടിയുണ്ട് ഈ വചനത്തിന്. അപ്പോൾ അർഥം രാജാവ് എന്നായിരിക്കും. തന്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള വസ്തുവിന്റെ ചെറിയ ചെറിയ കാര്യങ്ങളിൽപോലും ശ്രദ്ധ ചെലുത്തുന്നയാളായിരിക്കും ഉടമസ്ഥൻ. രാജാവാകട്ടെ തന്റെ ഭരണപ്രദേശത്തെ മൊത്തത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കുന്നയാളായിരിക്കും. സൃഷ്ടികളെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം രാജാവും ഉടമസ്ഥനുമാണ് അല്ലാഹു. സാക്ഷാൽ രാജാവും (അൽമലിക്കുൽ ഹഖ്- 20:114) ആധിപത്യത്തിന്റെ ഉടമസ്ഥനും (മാലിക്കുൽ മുൽക്ക്- 3:26) അല്ലാഹുവാണെന്നും അവനാണ് അവൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നവർക്ക് ആധിപത്യം നൽകുന്നത് എന്നും അവൻ ഇച്ഛിച്ചാൽ ആരുടെയും അധികാരം അവൻ എടുത്ത് മാറ്റുമെന്നും ഖുർആൻ അസന്നിഗ്ധമായി പ്രസ്താവിക്കുന്നുണ്ട്.

ദീൻ എന്ന പദത്തിന് മതം, ആചാരവ്യവസ്ഥ എന്നെല്ലാമാണ് പ്രചുരമായ അർത്ഥമെങ്കിലും പ്രതിഫലം, വിചാരണ എന്നിങ്ങനെയും അർത്ഥമുണ്ട്. സൂറത്തുൽ ഇൻഫിത്വാറിൽ മരണാനന്തരജീവിതത്തിലെ പ്രതിഫലനാളിനെക്കുറിച്ച് 'യൗമുദ്ദീൻ' എന്ന് മൂന്നു തവണ പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. 'എന്താണ് യൗമുദ്ദീൻ?' എന്ന ഖുർആനിന്റെ തന്നെ ചോദ്യത്തിന് "ആർക്കും മറ്റൊരാൾക്കു വേണ്ടി ഒന്നും ചെയ്യാനാവാത്ത ദിവസം; തീരുമാനാധികാരമെല്ലാം അന്ന് അല്ലാഹുവിന് മാത്രമായിരിക്കും" (82: 19) എന്ന് മറുപടി പറഞ്ഞു കൊണ്ടാണ് ഈ സൂറത്ത് അവസാനിക്കുന്നത്. അല്ലാഹുവിന്റെ മാത്രം രാജാധിപത്യത്തിലും ഉടമസ്ഥതയിലും നില നിൽക്കുന്ന, ആർക്കും മറ്റൊരാൾക്കുവേണ്ടി ഒന്നും ചെയ്യാനാവാത്ത എല്ലാ രാജാക്കന്മാരും അല്ലാഹുവിന്റെ വിധി കാത്ത് നിൽക്കേണ്ടി വരുന്ന ദിവസമാണ് യൗമുദ്ദീൻ എന്നർത്ഥം.

മനുഷ്യകർമങ്ങൾക്ക് പൂർണമായ പ്രതിഫലം നൽകാൻ അല്ലാഹുവിനല്ലാതെ മറ്റാർക്കും കഴിയുകയില്ല. അതിനു കഴിയുന്ന രൂപത്തിലല്ല ഈ ലോകം സംവിധാനിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. തലമുറകൾ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഫലങ്ങളുണ്ടാക്കുന്ന കർമങ്ങൾ ചെയ്യാൻ കഴിയുന്നവനാണ് മനുഷ്യൻ. അവന്റെ ചെയ്തികൾക്ക് പൂർണമായ പ്രതിഫലം നൽകാൻ കഴിയണമെങ്കിൽ അവയുണ്ടാക്കിയ ഫലങ്ങളും പ്രതിഫലനങ്ങളും കൃത്യമായി അളക്കാൻ കഴിയണം. തലമുറകൾ കഴിഞ്ഞുണ്ടാവുന്ന കർമഫലങ്ങൾക്ക് ഇഹലോകജീവിതത്തിൽ വെച്ച് പ്രതിഫലം നൽകുന്നതെങ്ങനെ? ഒരാളുടെ കർമങ്ങൾ കൊണ്ട് മറ്റൊരാൾക്കുണ്ടാവുന്ന ശാരീരികവും മാനസികവും ആത്മീയവുമായ നന്മകളും തിന്മകളുമെല്ലാം അളന്നു തിട്ടപ്പെടുത്തുവാൻ ആർക്കാണ് കഴിയുക; അല്ലാഹുവിനല്ലാതെ. അതിനു വേണ്ടിയാണ് അവൻ പ്രതിഫലനാൾ സംവിധാനിച്ചിരിക്കുന്നത്. അല്ലാഹുവിന്റെ മാത്രം നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള, മറ്റൊരാളെയും അവന്റെ സമ്മതത്തോടെയല്ലാതെ ഇടപെടാൻ സമ്മതിക്കാത്ത വിചാരണവേദി. അവിടെവെച്ച് താൻ ചെയ്ത കർമങ്ങൾ നന്മയാണെങ്കിലും തിന്മയാണെങ്കിലും അവ കൊണ്ടുണ്ടായ പ്രതിഫലനങ്ങൾ സഹിതം ഓരോരുത്തരും മനസ്സിലാക്കും. അവയ്ക്കുള്ള പ്രതിഫലവും അവർ അനുഭവിക്കും.

ഈ ലോകത്ത് വെച്ച് തന്റെ കാരുണ്യം എല്ലാവർക്കും നൽകുന്ന പരമകാരുണികനെയും മരണാന്തരജീവിതത്തിൽ വെച്ച് അർഹതപ്പെട്ടവർക്കുമുന്നിൽ തന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ പൂർണമായ പ്രകാശനം നിർവഹിക്കുന്ന കരുണാനിധിയെയും പരിചയപ്പെടുത്തുന്നതോടൊപ്പം തന്നെ അല്ലാഹുവിന്റെ കാരുണ്യത്തിന്റെ സ്വാഭാവികതയായ അവന്റെ നീതിനിർവ്വണത്തെക്കുറിച്ചുകൂടി തെര്യപ്പെടുത്തുകയാണ് ഫാത്തിഹയിലെ നാലാം വചനം ചെയ്യുന്നത്. അല്ലാഹു കാരുണ്യവാനാണ് എന്ന വസ്തുത ഉത്തരവാദിത്ത നിർവ്വഹണത്തിൽ നിന്ന് മാറി നിൽക്കുന്നതിനുള്ള സൗകര്യമായി ആർക്കും മാറിക്കൂടാത്തതാണ്. സവിശേമായ അസ്തിത്വവും സ്വാതന്ത്ര്യവും നൽകി ഭൂമിയിലേക്ക് പറഞ്ഞയച്ച മനുഷ്യർക്ക് അല്ലാഹുവിന്റെ കാരുണ്യത്തെക്കുറിച്ച് പ്രതീക്ഷയുള്ളതോടൊപ്പം തന്നെ അവന്റെ നീതിയെക്കുറിച്ച ഭീതിയുമുണ്ടാവണം. അപ്പോൾ മാത്രമേ അവൻ വിധിവിലക്കുകളുടെ വേലിക്കെട്ടുകൾ തകർത്ത് സ്വന്തത്തിനും മറ്റുള്ളവർക്കും നാശമുണ്ടാകുന്നവനായി മാറാതിരിക്കുകയുള്ളൂ. പ്രതിഫലനാളിന്റെ ഉടമസ്ഥനും രാജാവുമായി അല്ലാഹുവിനെ മനസ്സിലാക്കുകയും അതിനാൽ അവൻ സ്തുതികളെല്ലാം അർഹിക്കുന്നവനാണെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ സ്വന്തം ജീവിതത്തെ സൽപാന്ഥാവിലൂടെ നയിക്കുവാനുള്ള പ്രചോദനമാണ് അത് വഴി ഉണ്ടാവുന്നത്.

സർവ്വലോകങ്ങളുടെയും നാഥനും പരമകാരുണികനും കരുണാനിധിയും പ്രതിഫലനാളിന്റെ ഉടമസ്ഥനായ അല്ലാഹുവിനെ കൃതജ്ഞതാപൂർവ്വം സ്തുതിക്കുന്നവരുടെ ജീവിതം നിർമ്മലവും പ്രചോദനാത്മകവുമാവാതിരിക്കുവാൻ വഴിയില്ല. ഫാത്തിഹയിലെ ആദ്യവചനങ്ങൾ ദിനേന നിരവധി തവണ ആവർത്തിക്കുന്നത് വഴിയുണ്ടാവുന്ന ദൈവബോധമാണ് വിശ്വാസികളുടെ ജീവിതത്തെ മാതൃകാപരമാക്കുന്നത്. ഫാതിഹ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന ക്രമത്തിൽ അല്ലാഹുവിനെ അറിയുന്നവർക്ക് അവനിൽ പ്രതീക്ഷയർപ്പിക്കുവാനും ഭരമേല്പിക്കുവാനും അവന്റെ വിധിവിലക്കുകളിൽ നിന്ന് പിഴയ്ക്കാതെ ജീവിതം മുന്നോട്ട് നയിക്കുവാനും കഴിയും. അവനെ സ്തുതിക്കുന്നത് വഴി അവന്റെ വ്യവസ്ഥയുടെ ഭാഗമായി തനിക്ക് വന്നുഭവിക്കുന്ന പ്രയാസങ്ങളിലും പ്രതിസന്ധികളിലും തളരാതെ മുന്നോട്ടു പോകാനും അത് പ്രചോദനമാകും.

ഇതുവരെയുള്ള നാല് സൂക്തങ്ങളിലും അല്ലാഹു തൃതീയവ്യക്തിത്വമായാണ് പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. അല്ലാഹുവിനെക്കുറിച്ച് അവൻ ലോകങ്ങളുടെ നാഥനാണെന്നും പരമകാരുണികനും കരുണാനിധിയുമാണെന്നും പ്രതിഫലനാളിന്റെ ഉടമസ്ഥനാണെന്നും ഖുർആനിന്റെ അനുവാചകനോട് മറ്റാരോ പറഞ്ഞുകൊടുക്കുന്ന രീതി. അല്ലാഹുവിന്റെ നാമഗുണവിശേഷണങ്ങളെയും അവന്റെ മഹത്വത്തെയും കുറിച്ച് പ്രതിപാദിക്കുവാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ രീതിയാണിത്. ഞാൻ പരമകാരുണികനാണ് എന്നോ നീ പരമകാരുണികനാണ് എന്നോ പറയുന്നതിനേക്കാൾ മനസ്സിൽ തറക്കുക അവൻ പരമകാരുണികനാണ് എന്ന് പറയുമ്പോഴാണ്. എന്നാൽ അടുത്ത വചനങ്ങൾ മുതൽ അല്ലാഹു പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നത് ദ്വിതീയവ്യക്തിത്വമായാണ്. അല്ലാഹുവും മനുഷ്യനും തമ്മിലുള്ള ഉടമ്പടിയും നാഥനിൽ നിന്ന് ദാസൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ അനുഗ്രഹവും പറയുമ്പോൾ അത്യുന്നതനുമായി ദുർബലൻ നേർക്കുനേരെ വർത്തമാനം പറയുന്ന രീതിയാണ് സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. അല്ലാഹുവാണ് ആരാധ്യൻ എന്ന് പറയുന്നതിനേക്കാൾ മനസ്സിൽ തറക്കുന്നതാണ് 'നിന്നെ മാത്രമാണ് ഞങ്ങൾ ആരാധിക്കുന്നത്' എന്ന പ്രതിജ്ഞ. 'നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ നയിക്കേണമേ'യെന്ന പ്രാർത്ഥനയിൽ ദ്വിതീയവ്യക്തിത്വമായി മാത്രമേ അല്ലാഹുവിനെ പരാമർശിക്കാൻ കഴിയൂ. ഇങ്ങനെയുള്ള വ്യക്തിത്വമാറ്റങ്ങളും ക്രിയാമാറ്റങ്ങളുമെല്ലാം ഖുർആനിൽ പലയിടങ്ങളിലുമുണ്ട്. പ്രഥമവ്യക്തിത്വത്തിൽ നിന്ന് ദ്വിതീയവ്യക്തിത്വത്തിലേക്കും അതിൽ നിന്ന് തൃതീയവ്യക്തിത്വത്തിലേക്കും തിരിച്ചുമെല്ലാം ഉള്ള മാറ്റങ്ങളും അതേപോലെയുള്ള ക്രിയാരൂപങ്ങളിലെ മാറ്റങ്ങളും ഏകവചനത്തിൽ നിന്ന് പൊടുന്നനെ പൂജകബഹുവചനത്തിലേക്കുള്ള മാറ്റവുമെല്ലാം ഒരേ ആയത്തിലും ഒരേ സൂറത്തിലെ വ്യത്യസ്ത ആയത്തുകൾക്കിടയിലുമെല്ലാം കാണാൻ കഴിയും. ചാരുതയും ഭാഷാസൗന്ദര്യവും ആശയസ്ഫുടതയും വർധിപ്പിക്കുന്നത്തിനുവേണ്ടിയുള്ള ഇത്തരം മാറ്റങ്ങളെ 'ഇൽത്തിഫാത്ത്' എന്നാണ് വിളിക്കുക. ഖുർആനിന്റെ സൗന്ദര്യശാസ്ത്രവും അനുവാചകനിൽ മാറ്റമുണ്ടാക്കാനുള്ള അതിന്റെ നൈപുണ്യവും അതിലെ ഇൽത്തിഫാത്തുകളിൽ പ്രകടമായി കാണാൻ കഴിയും. അത് മനസ്സിലാക്കാത്തതുകൊണ്ടാണ് ചിലർ ഇവ അരോചകമാണെന്ന് വിമർശിക്കുന്നത്.

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

അഞ്ചാമത്തെ ആയത്ത്

5. നിന്നെ മാത്രമാണ് ഞങ്ങൾ ആരാധിക്കുന്നത്; ഞങ്ങൾ സഹായം ചോദിക്കുന്നതും നിന്നോട് മാത്രമാണ്.

നഅ്ബുദു (نَعْبُدُ) എന്നാൽ 'ഞങ്ങൾ ആരാധിക്കുന്നു' എന്നർത്ഥം. ഇബാദത്തിന്റെ (عِبَادَة) ബഹുവ്യക്തിക്രിയാരൂപമാണിത്. ‘ഇബാദത്ത്' എന്ന പദത്തിനു ആരാധന, പൂജ, സേവ, പ്രീതിപ്പെടുത്തല്‍, അനുസരണം, പുണ്യകര്‍മ്മം, കീഴ്പെടല്‍, ഭക്തി അര്‍പ്പിക്കല്‍, വഴിപാട്, താഴ്മ പ്രകടിപ്പിക്കല്‍, വണക്കം എന്നിങ്ങനെ പല അര്‍ത്ഥങ്ങളുമുണ്ട്. മതപരമായ ആശയസംവേദനത്തിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ മലയാളവിവർത്തനമാണ് ‘ആരാധന’. worship എന്നാണ് പ്രധാനപ്പെട്ട ഇംഗ്‌ളീഷ്‌ പരിഭാഷകരെല്ലാം ഈ പദത്തെ വിവർത്തനം ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. താഴ്മയുടെയും ഭക്തി-ബഹുമാനങ്ങളുടെയും അങ്ങേയറ്റം പ്രകടിപ്പിക്കുക (أقصى غاية التذلل و الخشوع) എന്നാണ് ഖുര്‍ആന്‍ വ്യാഖ്യാതാക്കളും, പണ്ഡിത ശ്രേഷ്ഠന്മാരും ആദിമനൂറ്റാണ്ടുകൾ മുതൽ തന്നെ ‘ഇബാദത്തി’നു നല്‍കി വരുന്ന നിര്‍വചനം.

എങ്ങനെയാണ് ഒരാളോട് താഴ്മയുടെയും ഭക്തി-ബഹുമാനങ്ങളുടെയും അങ്ങേയറ്റമുണ്ടാവുന്നത്? ഭൗതികമായ മാത്രം അർത്ഥത്തിൽ അയാളോടുള്ള സ്നേഹമോ ബഹുമാനമോ അത് എത്ര തന്നെ തീവ്രമായിരുന്നാലും അങ്ങേയറ്റത്തെ താഴ്മയും ഭക്തി-ബഹുമാനങ്ങളുമുണ്ടാവുകയില്ല. അധികാരികളോടുള്ള ഭയപ്പാടോ അനുസരണയോ അതെത്രമാത്രം വിധേയത്വത്തോട് കൂടിയുള്ളതാണെങ്കിലും അവയും അങ്ങേയറ്റത്തെ വിനയമോ ഭക്തി-ബഹുമാനങ്ങളോ സൃഷ്ടിക്കുകയില്ല. കാര്യ-കാരണബന്ധങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള മാനുഷികവിനിമയങ്ങൾ മാത്രമാണ് ഇവയെല്ലാം എന്നതാണ് അതിന് കാരണം. സ്നേഹമോ ഭക്തിയോ ഭയമോ അനുസരണയോ കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ളതല്ലെങ്കിൽ സ്ഥിതിയിതല്ല. അപ്പോൾ സ്വാഭാവികമായും അങ്ങേയറ്റത്തെ താഴ്മയും ഭക്തിയും ബഹുമാനവും ഭയവുമെല്ലാമുണ്ടാവും. ഒരു കാര്യം, അത് വാക്കോ വിചാരമോ കർമ്മമോ എന്തുതന്നെയായാണെങ്കിലും, അതുണ്ടാവുന്നത് കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലല്ലാതെയുള്ള നന്മകളോ തിന്മകളോ പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ടാണെങ്കിൽ അപ്പോഴാണ് അത് ആരാധനയായിത്തീരുന്നത്; ആത്യന്തികമായ താഴ്മയും ഭക്തിയും ബഹുമാനവും ഭയവുമെല്ലാം ഉണ്ടാവുന്നതും അപ്പോൾ തന്നെ!

ഒരുദാഹരണം; സാമ്പത്തികമായി തകർന്ന ഒരാൾ രണ്ട് പേരോട് തന്നെ സഹായിക്കണമെന്നാവശ്യപ്പെടുന്നു. ഒന്നാമത്തേത് സ്ഥലത്തെ മുതലാളിയോടാണ്. അയാളോട് ഏറെ ബഹുമാനത്തോട് കൂടിയായിരിക്കും പാവപ്പെട്ടയാൾ സംസാരിക്കുന്നത്. തന്നെ സഹായിക്കുകയാണെങ്കിൽ മുതലാളി പറയുന്ന കാര്യങ്ങളെന്തു തന്നെയാണെങ്കിലും, തന്നെക്കൊണ്ടാവുന്നതാണെങ്കിൽ, അത് അനുസരിക്കാൻ താൻ സന്നദ്ധനാണെന്നായിരിക്കും അയാൾ പറയുക. മുതലാളി തന്നെ മടക്കി അയക്കുമോയെന്ന ഭയം അയാൾക്കുണ്ടായിരിക്കും. ഇക്കാര്യത്തിൽ മുതലാളി പറയുന്ന വിധിവിലക്കുകളെല്ലാം പാലിക്കാൻ അയാൾ സന്നദ്ധനായിരിക്കും. അതുകൊണ്ട് തന്നെ അയാളുടെ സംസാരം വളരെ താഴ്‌മയോട് കൂടിയുള്ളതായിരിക്കും. അവിടെ അയാൾ പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന ബഹുമാനമോ അനുസരണയോ ഭയമോ ഒന്നും തന്നെ ആരാധനയാവുകയില്ല. തനിക്ക് അറിയാനും മനസ്സിലാക്കാനും കഴിയുന്ന മാർഗങ്ങളിലൂടെ മുതലാളി തന്നെ സഹായിക്കും എന്നാണ് അയാൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത് എന്നത് കൊണ്ടാണിത്. ബഹുമാനമോ അനുസരണയോ ഭയമോ സ്നേഹമോ എത്ര തന്നെ തീവ്രമാണെങ്കിലും, അത് കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളുടെ മാത്രം അടിസ്ഥാനത്തിലുള്ളതാണെങ്കിൽ അതിൽ നിന്ന് ഇബാദത്ത് ഉണ്ടാവുകയില്ലെന്ന് സാരം. ഇതേ വ്യക്തി തന്നെ സഹായിക്കണമെന്ന് അഭ്യർത്ഥിച്ച് കൊണ്ട് ഒരു ആൾദൈവത്തിനടുത്താണ് എത്തുന്നതെന്ന് കരുതുക. സാമ്പത്തികമായ തന്റെ പ്രയാസം നീക്കണമെന്ന് ആൾദൈവത്തോട് അയാൾ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ആൾദൈവത്തെ അയാൾ അനുസരിക്കുകയും ഭയഭക്തി പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. അപ്പോൾ അയാളുടെ അനുസരണയും ഭയവും ബഹുമാനവുമെല്ലാം ആരാധനയായിത്തീരുന്നു; തനിക്ക് അറിയാനോ മനസ്സിലാക്കാനോ കഴിയാത്ത മാർഗങ്ങളിലൂടെ ആൾദൈവം തന്നെ സഹായിക്കുമെന്നാണ് അയാൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത് എന്നതുകൊണ്ടാണിത്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ആൾദൈവത്തോട് പ്രകടിപ്പിക്കുന്ന താഴ്മയും ഭക്തിയും ബഹുമാനവും ഭയവുമൊന്നും മുതലാളിയോട് പ്രകടിപ്പിക്കുന്നത് പോലെയുള്ളതാവുകയില്ല. അങ്ങേയറ്റത്തെ താഴ്മയും ഭക്തിയുമാണത്. കാര്യകാരണബന്ധങ്ങൾക്കതീതമായ നന്മയോ തിന്മയോ പ്രതീക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് ചെയ്യുന്ന വാഗ്‌വിചാരകർമങ്ങളാണ് ആരാധനയെന്നും അത് തന്നെയാണ് ഇബാദത്ത് കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കുന്നതെന്നും പറയുന്നത് അത് കൊണ്ടാണ്.

ആരാധനയെന്ന് പരിഭാഷപ്പെടുത്തുന്ന ഇബാദത്തും അടിമത്വമെണ് അർത്ഥമുള്ള ഉബൂദിയ്യത്തും (عبودية) വ്യത്യസ്തങ്ങളായ രണ്ട് പദങ്ങളാണ്. മനുഷ്യരായ ഉടമകളോട് അടിമകൾ കാണിക്കുന്ന താഴ്മയും വിനയവും അനുസരണയുമെല്ലാമാണ് ഉബൂദിയ്യത്ത്. അതിനേക്കാൾ അപ്പുറത്തുള്ള താഴ്മ കാണിക്കലാണ് ഇബാദത്ത്. ഭാഷാപരമായിത്തന്നെ ഇവ വ്യത്യസ്തമാണ്. 'അബദ' (عَبَدَ) എന്ന ക്രിയക്കു മാത്രമേ ‘ഇബാദത്ത്’ എന്ന ധാതുരൂപമുണ്ടാവുകയുള്ളൂ. . എന്നാൽ 'അബുദ' (عبُد), 'അബദ' (عَبَدَ) എന്നീ രണ്ട് ക്രിയാരൂപങ്ങളുടെയും ധാതുവായി ഉബൂദിയ്യത്ത്’ വരാവുന്നതാണ്. ‘അബദ’ എന്ന ക്രിയയും അതില്‍ നിന്നുണ്ടാവുന്ന പദങ്ങളുമെല്ലാം ആരാധിക്കുക എന്ന അര്‍ത്ഥത്തില്‍ മാത്രവും ‘അബുദ’ എന്ന ക്രിയയും അതില്‍ നിന്നുണ്ടാവുന്ന പദങ്ങളും അടിമത്വം എന്ന അര്‍ത്ഥത്തില്‍ മാത്രവുമാണ് പ്രയോഗിക്കപ്പെടുക. അബദയിൽ നിന്ന് മാത്രമേ ഇബാദത്ത് ഉണ്ടാവൂവെന്നതിനാൽ അതിന് ആരാധന എന്ന് മാത്രമേ അർത്ഥമുള്ളൂ; അടിമത്വം എന്ന അർത്ഥമില്ല. എന്നാൽ ഉബൂദിയ്യത്ത്’ അബദ, അബുദ എന്നീ രണ്ട് ക്രിയാരൂപങ്ങളുടെയും ധാതുവായി വരുന്നതിനാൽ ‘ആരാധന’, ‘അടിമത്വം’ എന്നീ രണ്ട് അർത്ഥങ്ങളിലും പ്രയോഗിക്കാറുണ്ട്. ഇത് കൃത്യമായി മനസ്സിലാക്കാതെ, ഇബാദത്ത്കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കുന്നത് ഭൗതികമായ അർത്ഥത്തിലുള്ള അടിമത്വമാണെന്ന് തെറ്റിദ്ധരിച്ചുകൂടാത്തതാണ്.

'നസ്തഈൻ' (نَسْتَعِينُ) എന്നാൽ 'ഞങ്ങൾ സഹായം തേടുന്നു'വെന്നാണ് അർഥം. ഇസ്തിആനത്തിന്റെ( إسْتِعَانَة) ബഹുവ്യക്തിക്രിയാരൂപമാണിത്. ‘സഹായം തേടുക’ എന്നാണ് 'ഇസ്തിആനത്തി'ന് അർഥം. ആത്യന്തികമായ അർത്ഥത്തിൽ സൃഷ്ടികളെയെല്ലാം സഹായിക്കുവാൻ അല്ലാഹുവിനേ കഴിയൂവെന്നതുകൊണ്ട് താൻ അല്ലാഹുവിനോട് മാത്രമേ സഹായം തേടുകയുള്ളൂവെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുകയാണിവിടെ വിശ്വാസി.

സഹായം രണ്ട് തരമുണ്ട്. ഒന്ന്, സൃഷ്ടികൾ പരസ്പരം ചെയ്യുന്ന സഹായമാണ്. പസ്പരം സഹായിക്കുവാൻ പറ്റുന്ന രൂപത്തിലാണ് മനുഷ്യരെയും മറ്റു സൃഷ്ടികളെയുമെല്ലാം അള്ളാഹു ഈ ദൃശ്യപ്രപഞ്ചത്തിൽ വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്നത്. സഹായത്തിലൂടെയും സഹകരണത്തിലൂടെയുമുള്ള പാരസ്പര്യമാണ് ദൃശ്യപ്രപഞ്ചത്തിന്റെ നിലനില്പിന്റെ ആധാരം. സസ്യങ്ങൾ ജന്തുക്കളെ സഹായിക്കുന്നു; ജന്തുക്കൾ പരസ്പരം സഹായിക്കുന്നു; ജന്തുക്കൾ സസ്യങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നു. ഇത് ഭൂമിയിലെ സഹായചക്രമാണ്. ഈ ചക്രത്തിൽ ഒരു ജന്തുവെന്ന നിലയിൽ മനുഷ്യരുമുണ്ട്. മറ്റു ജീവജാലങ്ങളുടെ സഹായങ്ങളും സഹകരണവും വഴിയാണ് മനുഷ്യവംശം നിലനിൽക്കുന്നത് തന്നെ. സാമൂഹ്യജീവിതം നയിക്കുന്ന ജീവജാതിയെന്ന നിലയിൽ മനുഷ്യർ പരസ്പരവും സഹായിക്കുകയും സഹകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഈ സഹായങ്ങളെല്ലാം പരസ്പരം മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്ന മാർഗങ്ങളിലുള്ളതും കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളാൽ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയുന്നവയുമാണ്. ജീവജാലങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പരസ്പര സഹകരണത്തിന്റേതായ കാര്യകാരണങ്ങളുടെയെല്ലാം പരിപാലകനായ അല്ലാഹുവിനെ സ്തുതിച്ചുകൊണ്ടാണല്ലോ ഫാത്തിഹ തുടങ്ങിയത് തന്നെ. നമുക്ക് മനസ്സിലാക്കാൻ കഴിയുന്ന രൂപത്തിലുള്ള സഹായങ്ങൾ സ്വീകരിക്കുന്നതും ആവശ്യമുള്ളപ്പോൾ അതിന്നായി തേടുന്നതുമെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങളെ ഉപയോഗിക്കലാണ്. ആ നിലയ്ക്ക് സൃഷ്ടികളെ സഹായത്തിന് ഉപയോഗിക്കുന്നവർക്ക് ലഭിക്കുന്നത് ആത്യന്തികമായി അല്ലാഹുവിന്റെ സഹായമാണ്. അല്ലാഹു പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ചതാണ് നന്മയിലുള്ള ഈ സഹകരണം. "പുണ്യത്തിലും ധർമനിഷ്ഠയിലും നിങ്ങൾ പരസ്പരം സഹകരിക്കുക"(5:2)യെന്ന സത്യവിശ്വാസികളോടുള്ള ഖുർആനിന്റെ കല്പന ഈ പ്രോത്സാഹനത്തെ കുറിക്കുന്നു.

കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളാൽ വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയുന്ന സഹായങ്ങൾ മാത്രമേ ദൃശ്യപ്രപഞ്ചത്തിലുള്ളവർക്ക് പരസ്പരം ചെയ്യാൻ കഴിയൂ. ഈ കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളുടെ നിലനിൽപ് തന്നെ അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തെ ആശ്രയിച്ചാണുള്ളത്. എഴുതാൻ കടലാസെടുക്കാനും പേനയിൽ മഷി നിറയ്ക്കാനുമെല്ലാം എനിക്ക് കഴിയും. എന്നാൽ ശരിയായ ആശയങ്ങൾ തോന്നിപ്പിക്കുന്നതും കൈ ചലിപ്പിക്കാനാവശ്യമായ അനുഗ്രഹങ്ങൾ നല്കുന്നതുമെല്ലാം അല്ലാഹുവാണ്. മഷി, പേന, കടലാസ്, കൈ, വിരലുകൾക്കകത്തെ നാഡികൾ, അവയിലേക്കെത്തുന്ന നാഡീസ്പന്ദനങ്ങൾ, നിർദേശങ്ങൾ നൽകുന്ന മസ്തിഷ്‌കം തുടങ്ങിയവയെല്ലാം എന്റെ എഴുത്തിന്റെ കാര്യകാരണബന്ധങ്ങളാണ്. എന്നാൽ ഇവയെല്ലാം ശരിയായ രീതിയിൽ നിലനിൽക്കണമെങ്കിലും ശരിയായ ആശയങ്ങൾ മനസ്സിൽ ഉരുവപ്പെടണമെങ്കിലും അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹം കൂടിയേ തീരൂ. പ്രസ്തുത അനുഗ്രഹത്തെ വിശദീകരിക്കുവാൻ കാര്യകാരണബന്ധങ്ങൾക്ക് കഴിയില്ല. ആ അനുഗ്രഹത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള സഹായതേട്ടമാണ് ഫാതിഹയിലെ ഇസ്തിആനത്ത്. തനിക്ക് അറിയാനും മനസ്സിലാക്കാനും കഴിയാത്ത, കാര്യകാരണബന്ധങ്ങൾക്ക് പുറത്തുള്ള, മാർഗങ്ങളിലൂടെയുള്ള സഹായങ്ങളെ താൻ അല്ലാഹുവിൽ നിന്ന് മാത്രമേ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നുള്ളൂവെന്നും അതിന് അവനെ മാത്രമേ ആശ്രയിക്കൂവെന്നുമാണ് ഇവിടെ വിശ്വാസി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നത്.

തന്റെ ശിഷ്യനായ ഇബ്നു അബ്ബാസി(റ)ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുട്ടിക്കാലത്ത് പ്രവാചകൻ (സ) നൽകിയ ഉപദേശങ്ങൾ ഇവിടെ ശ്രദ്ധേയമാണ്: "കുഞ്ഞേ, ഞാൻ നിനക്ക് ചില കാര്യങ്ങൾ പഠിപ്പിച്ചു തരാം. നീ അല്ലാഹുവിനെ സൂക്ഷിക്കുക; . എങ്കിൽ അവൻ നിന്നെ കാത്തുരക്ഷിക്കും; നീ അല്ലാഹുവിനെ കാത്തുകൊള്ളുക. എന്നാലവനെ നിനക്കു മുന്നിൽ കാണാനാവും. ചോദിക്കുന്നുവെങ്കിൽ നീ അല്ലാഹുവിനോട് ചോദിക്കുക. സഹായമര്‍ത്ഥിക്കുന്നുവെങ്കിൽ നീ അല്ലാഹുവിനോട് സഹായമര്‍ത്ഥിക്കുക. അറിയുക; നിനക്ക് വല്ല ഉപകാരവും ചെയ്യുവാൻ സമൂഹമാകെ ഒത്തൊരുമിച്ചാലും അല്ലാഹു നിനക്ക് നിശ്ചയിച്ചു വെച്ചതല്ലാതെ ഒരു ഉപകാരവും അവര്‍ നിനക്ക് ചെയ്യുകയില്ല. നിനക്ക് വല്ല ഉപദ്രവവും ചെയ്യാന്‍ അവര്‍ ഒത്തൊരുമിച്ചാലും അല്ലാഹു നിന്‍റെ പേരില്‍ നിശ്ചയിച്ചു വെച്ചതല്ലാതെ ഒരു ഉപദ്രവവും ചെയ്യാൻ അവർക്ക് കഴിയുകയില്ല. (തിര്‍മിദി).

അല്ലാഹുവിന്റെ മുന്നിലുള്ള പരമമായ വിനയവും താഴ്മയുമാണ് ഈ വചനത്തിന്റെ കാതൽ. പ്രസ്തുത വിനയത്തിന്റെ പ്രകടനം 'ഞങ്ങൾ ആരാധിക്കുന്നു', 'ഞങ്ങൾ സഹായം തേടുന്നു' എന്നീ പ്രസ്താവനകളിൽ പോലുമുണ്ട്. ഒരാളാണ് പറയുന്നതെങ്കിൽ പോലും 'ഞാൻ' എന്നല്ല 'ഞങ്ങൾ' എന്ന് തന്നെയാണ് പറയുന്നത്. അല്ലാഹുവിനെ മാത്രം ആരാധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന നിരവധി ദാസന്മാരിൽ ഒരാൾ മാത്രമാണ് താനെന്നുള്ള പ്രഖ്യാപനം; ദൈവികവിധിവിലക്കുകൾ പാലിക്കണമെന്നാഗ്രഹിക്കുന്നവർ എവിടെയുള്ളവരാണെങ്കിലും അവർക്കെല്ലാം ആരാധ്യനായി നീ മാത്രമേയുള്ളൂവെന്ന എളിമ; ഇന്നലെയും ഇന്നും നാളെയുമുള്ള നിന്നെ മാത്രം ആരാധിക്കുന്നവരുടെ ദാസശൃംഖലയിലെ ഒരു കണ്ണി മാത്രമാണ് താൻ എന്ന വിനയം; അങ്ങനെയുള്ളവർക്കിടയിൽ വലുപ്പവും ചെറുപ്പവുമില്ലെന്ന സാഹോദര്യം. ഇവയെല്ലാം ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് ഈ പ്രതിജ്ഞാവചനം. പരമമായ വിനയത്തിന്റെയും താഴ്മയുടെയും ഈ വചനത്തിലൂടെയുള്ള പ്രഖ്യാപനം അങ്ങനെ ദാസന്റെ വിനയപ്രകടനം കൂടിയായിത്തീരുന്നു.

ഫാത്തിഹയുടെ കേന്ദ്രപ്രമേയമാണ് ഈ അഞ്ചാം വചനം. ഇസ്‌ലാമിന്റെ അടിത്തറയെന്താണെന്ന് ഈ വചനം പഠിപ്പിക്കുന്നു. അല്ലാഹുവല്ലാതെ ആരാധനകൾ അർഹിക്കുന്നവരായി ആരും തന്നെയില്ല എന്ന തത്വം, അഥവാ തൗഹീദാണ് ഇസ്‌ലാമിന്റെ അടിത്തറ. സർവ്വലോകരക്ഷിതാവും പരമകാരുണികനും കരുണാനിധിയും പ്രതിഫലനാളിന്റെ ഉടമസ്ഥനുമായ അല്ലാഹു മാത്രമേ ആരാധനകൾ മുഴുവനും അർഹിക്കുന്നുള്ളൂവെന്ന തത്വമാണ് തൗഹീദ്. അവനെ മാത്രം ആരാധിക്കാനും അവന്റെ വിധിവിലക്കുകൾ പ്രകാരം ജീവിച്ച് വിജയിക്കുവാനും അല്ലാഹുവിന്റെ സഹായം മാത്രമാണ് വിശ്വാസികൾ കാംക്ഷിക്കുന്നത് എന്ന പ്രഖ്യാപനാമാണീ വചനം. അല്ലാഹുവിനോട് മാത്രമാണ് സഹായം തേടുന്നത് എന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ച ശേഷമുള്ള വചനങ്ങളിൽ എന്തിനാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ സഹായം കാര്യമായി കാംക്ഷിക്കുന്നത് എന്ന് കൂടി വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. ദൈവകോപത്തിന്റെ അപിശപ്തപാതകൾ വെടിഞ്ഞ് ദൈവാനുഗ്രഹത്തിന്റെ അനുഗ്രഹീതമാർഗ്ഗത്തിലെത്താനാണ് തന്നെ പ്രധാനമായും അല്ലാഹു സഹായിക്കേണ്ടത് എന്നാണ് വരും വചനങ്ങളിലെ പ്രാർത്ഥന.

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

ആറാമത്തെ ആയത്ത്

6. ഞങ്ങളെ നീ നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ നയിക്കേണമേ.

'നയിക്കുക' എന്ന് അർത്ഥമുള്ള 'ഹദാ' (هدى) യുടെ അഭ്യർത്ഥനക്രിയയാണ് 'ഇഹ്‌ദി'(اهد). 'നയിക്കേണമേ' എന്നോ 'മാർഗം കാണിച്ചുതരേണമേ' എന്നോ ഇഹ്ദിയെ മലയാളത്തിലേക്ക് ഭാഷാന്തരം ചെയ്യാം. ഹദയുടെ ധാതുരൂപങ്ങളാണ് ഹിദായത്തും (هداية) ഹുദായും (هداي). മാർഗദർശനം എന്ന് മലയാളത്തിലും guidance എന്ന് ഇംഗ്ലീഷിലും പരിഭാഷപ്പെടുത്തപ്പെടുന്ന പദങ്ങളാണിവ.

സൃഷ്ടിപ്രപഞ്ചത്തിൽ മൊത്തത്തിൽ കാണപ്പെടുന്നതാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗദർശനം. ചെറുതും വലുതുമായ പ്രതിഭാസങ്ങളെല്ലാം എങ്ങനെ മുന്നോട്ടുപോവണമെന്ന് അല്ലാഹു തീരുമാനിച്ചിരിക്കുന്നു. അവയുടെ അസ്തിത്വത്തിൽ തന്നെ നിലീനമാണ് ആ മാർഗദർശനം. അല്ലാഹുവിന്റെ നിയമങ്ങളിൽ നിന്ന് തെന്നിമാറി ഒന്നിനും നിലനിൽക്കുവാൻ കഴിയില്ല. പ്രാപഞ്ചികപ്രതിഭാസനങ്ങൾക്കെല്ലാം മാർഗദർശനം നൽകിയവനായി അല്ലാഹുവിനെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്ന ഖുർആൻ സൂക്തങ്ങൾ വെളിപ്പെടുത്തുന്നത് സൃഷ്ടികളിലെല്ലാം അവയുടെ അസ്തിത്വത്തിൽ തന്നെ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ഈ മാർഗദർശനത്തെയാണ്. 'സൃഷ്ടിക്കുകയും സംവിധാനിക്കുകയും ചെയ്തവൻ; വ്യവസ്ഥ നിർണയിച്ചു മാർഗദർശനം നൽകിയവൻ" (87: 2, 3) "ഓരോ വസ്തുവിനും അതിന്റെ പ്രകൃതം നൽകുകയും പിന്നെ മാർഗദർശനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തവനാണ് ഞങ്ങളുടെ നാഥൻ" (20: 50). ജീവജാലങ്ങളുടെ ജനിതകകോഡിൽ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട അവയുടെ ജീവിതക്രമം എന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞൻ പറയുമ്പോൾ ഈ മാർഗ്ഗദർശനത്തെയാണ് അയാൾ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്. മനുഷ്യനടക്കമുള്ള സൃഷ്ടികൾക്കൊന്നും ലംഘിക്കാനാവാത്തതാണ് ഈ മാർഗ്ഗദർശനം.

മറ്റു ജീവികളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി നന്മകൾ ചെയ്ത് ഉന്നതനാവാനും തിന്മകൾ ചെയ്ത് അധമനാകാനും കഴിയുന്ന ജന്തുവാണ് മനുഷ്യൻ. നന്മയും തിന്മയും തെരെഞ്ഞെടുക്കുവാൻ അവന് സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ട്. മനുഷ്യർക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നൽകപ്പെട്ട ഈ മേഖലയിൽ അവരെ മാർഗദർശനം ചെയ്യേണ്ട ഉത്തരവാദിത്തം പടച്ചവൻ തന്നെ ഏറ്റെടുത്തിട്ടുണ്ട്. പ്രവാചകചൻമാരുടെ നിയോഗം വഴി ഈ ഉത്തരവാദിത്തത്തിന്റെ നിർവ്വഹണമാണ് നടന്നത്. നിയോഗിക്കപ്പെട്ട സമൂഹങ്ങളിലുള്ളവരെ നന്മകളിലൂടെ നയിക്കുകയും തിന്മകളിൽ നിന്ന് തടയുകയുമാണ് പ്രവാചകന്മാർ ചെയ്തത്. എല്ലാ മനുഷ്യസമൂഹങ്ങളിലേക്കും മാർഗ്ഗദർശികളായ പ്രവാചകന്മാരെ പറഞ്ഞയച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഖുർആൻ വ്യക്തമാക്കുന്നു. (13: 7) അവസാനനാളുവരെയുള്ള മനുഷ്യർക്കാകെ മാർഗദർശനം നൽകാനായി നിയോഗിക്കപ്പെട്ടയാളായാണ് മുഹമ്മദ് നബി(സ)യെ ഖുർആൻ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത് (7: 158; 9: 33).

പ്രവാചകന്മാരിലൂടെ അല്ലാഹു മനുഷ്യർക്കെല്ലാം മാർഗദർശനം നൽകിക്കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. അതാണ് നേരായ മാർഗം അഥവാ സ്വിറാത്വൽ മുസ്തഖീം. സകല നന്മകളുടെയും ദൈവികതൃപ്തിയുടെയും സ്വർഗപ്രവേശനത്തിന്റെയുമെല്ലാം മാർഗമാണിത്. അന്തിമ പ്രവാചകനിലൂടെ പൂർത്തീകരിക്കപ്പെട്ട മാർഗദർശനം. അത് സ്വീകരിച്ചവരാണ് വിശ്വാസികൾ. പിന്നെയെന്തിനാണ് നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ നയിക്കുന്നതിനായി അവർ പ്രാർത്ഥിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്? ഈ ചോദ്യത്തിനുള്ള ഉത്തരം പ്രവാചകൻ (സ) തന്നെ പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. സ്വഹീഹായ പരമ്പരയോടെ ഇമാമുമാർ തിർമിദിയും ദാരിമിയും (റ) അബ്ദുല്ലാഹിബ്നു മസ്ഊദിൽ(റ)നിന്ന് നിവേദനം ചെയ്യുന്ന ഒരു ഹദീഥ് കാണുക: "ഒരിക്കല്‍ നബി (സ) ഞങ്ങള്‍ക്ക് വേണ്ടി ഒരു നേർരേഖ വരച്ച ശേഷം പറഞ്ഞു: ''ഇതാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ മാർഗം.'' പിന്നീട് അതിന്റെ വലതു വശത്തേക്കും ഇടത് ഭാഗത്തേക്കും കുറെ വരകള്‍ വരച്ചു കൊണ്ട് പറഞ്ഞു: ''ഇത് മറ്റു ചില വഴികളാണ്. ഈ വഴികളിലെല്ലാം പിശാചുണ്ട്; അതിലേക്കാണ് അവൻ ക്ഷണിക്കുന്നത്." ശേഷം അദ്ദേഹം ഇങ്ങനെ പാരായണം ചെയ്തു: "ഇതാണെന്റെ നേർമാർഗം. നിങ്ങള്‍ പിന്തുടരേണ്ടത് അതാണ്." പ്രവാചകൻ (സ) പാരായണം ചെയ്ത ഖുർആൻ സൂക്തത്തിന്റെ ബാക്കിയുടെ സാരം ഇങ്ങനെയാണ്. "മറ്റു മാര്‍ഗങ്ങള്‍ പിന്‍പറ്റരുത്‌. അവയൊക്കെ അവന്‍റെ മാര്‍ഗത്തില്‍ നിന്ന്‌ നിങ്ങളെ ചിതറിപ്പിക്കും. നിങ്ങള്‍ സൂക്ഷ്മത പാലിക്കാന്‍ വേണ്ടി അവന്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക്‌ നല്‍കിയ ഉപദേശമാണത്‌." (6: 153)

വളവുകളൊന്നുമില്ലാത്ത ദൈവികമാർഗ്ഗത്തിൽ നിന്ന് അതിലൂടെ പോകുന്നവരെ തെറ്റിക്കുന്നതിനായി പിശാച് സദാ പരിശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുമെന്നും അപ്പോഴെല്ലാം ദൈവികമാർഗദർശനത്തിന്റെ നേർമാർഗത്തിൽ തന്നെ ഉറച്ച് നിൽക്കാൻ വിശ്വാസികൾ ശ്രദ്ധിക്കണമെന്നുമാണ് ഈ ഹദീഥ് പഠിപ്പിക്കുന്നത്. ഋജുവായ നേർമാർഗത്തിൽ നിന്ന് ഒരാൾ തെറ്റുക പലപ്പോഴും ഏതെങ്കിലും ഒരു ചെറിയ പ്രശ്നത്തിന്റെ പേരിലായിരിക്കുമെന്നും അങ്ങനെ തെറ്റിക്കാനായി പിശാച് കഠിന പ്രയത്നം ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുമെന്നും തങ്ങൾ നേർമാർഗത്തിലാണെന്ന് കരുതിക്കൊണ്ടാണ് അവയിൽ നിന്ന് തെറ്റിയവർ പോയിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയെന്നും തെറ്റുന്നത് ചെറിയ പ്രശ്നങ്ങളുടെ പേരിലാണെങ്കിൽ പോലും കുറെ കഴിയുമ്പോൾ നേർമാർഗവും തെറ്റിപ്പോയവരുടെ പാതകളും തമ്മിൽ വലിയ അന്തരമുണ്ടാവുമെന്നും പിന്നെ തിരിച്ച് അവർ നേർമാർഗ്ഗത്തിലെത്തുക വലിയ പ്രയാസമാകുമെന്നുമെല്ലാമുള്ള വലിയ പാഠങ്ങൾ പഠിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്, ഈ ഹദീഥ്. അത് കൊണ്ട് തന്നെ നേർമാർഗത്തിൽ നിന്ന് തെറ്റാതെ മുന്നോട്ടുപോകുവാൻ ഓരോ വിശ്വാസിക്കും അല്ലാഹുവിന്റെ അപാരമായ അനുഗ്രഹം ആവശ്യമുണ്ട്. നേർമാർഗത്തിൽ നിന്ന് വഴിതെറ്റുന്നത് അഗ്നിയിൽ എറിയപ്പെടുന്നതിനേക്കാൾ ഭയാനകമായി അനുഭവപ്പെടുന്നവരായിരിക്കും ഈമാനിന്റെ മാധുര്യം ആസ്വദിച്ചവരെന്ന് പ്രവാചകൻ (സ) പറഞ്ഞതായി അനസ് ബ്നു മാലിക്കി(റ)ൽ നിന്ന് ബുഖാരിയും മുസ്‌ലിമും നിവേദനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. വിശ്വാസികളെയെല്ലാം നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ തന്നെ നയിക്കേണമേയെന്ന ആവർത്തിച്ചുള്ള പ്രാർത്ഥന ഈമാനിനെ ആസ്വദിക്കുന്ന ഓരോ വിശ്വാസിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളവും വളരെ പ്രധാനമാണ് എന്നർത്ഥം.

നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ നയിക്കേണമേയെന്ന പ്രാർത്ഥനയോടൊപ്പം തന്നെ എന്താണ് നേർമാർഗം എന്നുകൂടി കൃത്യമായി നിർവചിക്കുന്നുണ്ട്, ഫാത്തിഹ. ആ നിർവ്വചനത്തോടെ അവസാനിക്കുകയാണ് ഫാതിഹ, അടുത്ത വചനത്തോട് കൂടി...

ഖുർആൻ ആസ്വാദനം

ഒന്നാം അദ്ധ്യായം

സൂറത്തുൽ ഫാത്തിഹ:

ഏഴാമത്തെ ആയത്ത്

7. നീ അനുഗ്രഹിച്ചവരുടെ വഴിയിൽ; നിന്റെ കോപത്തിന് വിധേയമായവരുടെയും പിഴച്ചവരുടെയും മാർഗത്തിലല്ല.

'നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെ നയിക്കേണമേ'യെന്ന് പ്രാർത്ഥിക്കുക മാത്രമല്ല എന്താണ് നേർമാർഗം എന്ന് കൃത്യമായി വിശദീകരിക്കുക കൂടി ചെയ്തുകൊണ്ടാണ് ഫാതിഹ അവസാനിക്കുന്നത്. ആരുടേതാണ് നേർമാർഗം എന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നതോടൊപ്പം തന്നെ ആരുടേതല്ല എന്ന് കൂടി വിശദമാക്കുന്നുവെന്നതാണ് ഈ വചനത്തിന്റെ സവിശേഷത. എത്ര വലിയ വിശ്വാസിയാണെങ്കിലും പൈശാചികകുതന്ത്രത്താൽ അയാൾ സ്വിറാത്തുൽ മുസ്തഖീമിൽ നിന്ന് തെറ്റാൻ സാധ്യതയുള്ളതിനാൽ രണ്ട് തലങ്ങളിലുമുള്ള ഈ വിശദീകരണത്തിന് ഏറെ പ്രസക്തിയുണ്ട്. ഒരു കാര്യത്തെക്കുറിച്ച് അത് എന്താണ് എന്ന അറിവ് പോലെത്തന്നെ പ്രധാനമാണ് അത് എന്തല്ല എന്ന അറിവും. എന്താണ് എന്ന അറിവ് തനിക്ക് ആവശ്യമുള്ള വസ്തുവിനെ തെരെഞ്ഞെടുക്കാൻ ഉപകരിക്കുമ്പോൾ എന്തല്ല എന്ന അറിവ് അതിന്റെ വ്യാജമായ തനിപ്പകർപ്പുകൾ തെരെഞ്ഞെടുക്കാതിരിക്കാൻ പ്രയോജനപ്പെടുന്നു. നേർമാർഗത്തെ വിശദീകരിക്കുമ്പോൾ നേർമാർഗത്തിലൂടെ നടന്നുപോയവരെയും നേർമാർഗമെന്ന ധാരണയുണ്ടാക്കുകയോ ഉൾക്കൊള്ളുകയോ ചെയ്തുകൊണ്ട് മാർഗഭ്രംശം സംഭവിച്ചവരെയും ചൂണ്ടിക്കാണിച്ച് അവയിൽ ഒന്നാമത്തെവരുടെ പാതയിലൂടെയാണ് തനിക്ക് പോകേണ്ടതെന്നും രണ്ടാമത്തെവരുടെ പാതയിൽ നിന്ന് തന്നെ രക്ഷിക്കണമെന്നും അപേക്ഷിക്കുകയാണിവിടെ വിശ്വാസി. അതുവഴി തനിക്ക് പോവേണ്ട പാതയേതാണെന്ന് സംശയങ്ങളൊന്നും അവശേഷിപ്പിക്കാത്ത വിധം വ്യക്തമാക്കുകയാണയാൾ ചെയ്യുന്നത്.

തന്നെ നയിക്കേണ്ടത് അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾ ലഭിച്ചവർ ഏത് മാർഗ്ഗത്തിലാണോ ജീവിച്ചത് ആ മാർഗ്ഗത്തിലൂടെയാവണമെന്ന് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നവർ എപ്പോഴും പരിശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുക ആ മാർഗ്ഗത്തിലൂടെ ജീവിതം നയിക്കുവാനായിരിക്കും. ഇഹലോകത്തെ കേവലാനുഗ്രഹങ്ങൾ ലഭിച്ചവരല്ല അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവർ എന്നതുകൊണ്ട് ഇവിടെ വിവക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത് എന്ന് വ്യക്തമാണ്. ഇഹലോകാനുഗ്രഹങ്ങളായി വ്യവഹരിക്കപ്പെടുന്ന സമ്പത്തും സന്താനങ്ങളുമെല്ലാം ഇഹലോകത്തിന്റെ അലങ്കാരങ്ങളും (18:46) അല്ലാഹുവിന്റെ പരീക്ഷണങ്ങളും (64:15) മാത്രമാണെന്നും അല്ലാഹുവിന്റെ സാമീപ്യമെന്ന യഥാർത്ഥ അനുഗ്രഹത്തിന് അവയൊന്നും നിമിത്തമാവണമെന്നില്ലെന്നും (34:37) മരണാനന്തരജീവിതത്തിലെ വിജയമാണ് യഥാർത്ഥ വിജയമെന്നും (59: 20) ഖുർആനിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കുന്നവനാണ് വിശ്വാസി. ഭൗതികമായ അനുഗ്രഹങ്ങൾ പോലും അല്ലാഹുവിലേക്ക് അടുപ്പിക്കുവാൻ നിമിത്തമാകുമ്പോൾ മാത്രമേ ഒരാൾ യഥാർത്ഥത്തിൽ അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവനായിത്തീരൂവെന്ന് അറിയുന്നവനാണവൻ.

ആരാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിന് പാത്രമായവർ എന്ന ചോദ്യത്തിന് സൂറത്തുന്നിസാഇലെ അറുപത്തിയൊമ്പതാം വചനം വ്യക്തമായ മറുപടി നൽകുന്നുണ്ട്. "അല്ലാഹുവെയും അവന്‍റെ ദൂതനെയും അനുസരിക്കുന്നവരാരോ അവര്‍ അല്ലാഹു അനുഗ്രഹിച്ചവരായ പ്രവാചകന്‍മാര്‍, സത്യസന്ധര്‍, രക്തസാക്ഷികള്‍, സച്ചരിതര്‍ എന്നിവരോടൊപ്പമായിരിക്കും. അവരെത്ര നല്ല കൂട്ടുകാര്‍!" (4: 69). പ്രവാചകന്മാരും സത്യസന്ധരും രക്തസാക്ഷികളും സച്ചരിതരുമെല്ലാം കടന്നുപോയ വഴിയാണ് അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവരുടെ വഴി. സമ്പത്തോ സന്താനങ്ങളെ അധികാരമോ ഒന്നുമല്ല അവരെയൊന്നും അനുഗ്രഹീതരാക്കിയത്. അല്ലാഹുവിന്റെ നിയമനിർദേശങ്ങൾ ചോദ്യം ചെയ്യാതെ അനുസരിച്ചതു വഴിയാണ് അവർ അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടതെന്ന് സൂറത്തുന്നിസാഇലെ ഈ വചനം തന്നെ വ്യക്തമാക്കുന്നുണ്ട്. സ്വന്തം മകനെ ബലി കൊടുക്കാനുള്ള അല്ലാഹുവിന്റെ കല്പന വന്നപ്പോൾ എന്തിന് എന്ന് ചോദിക്കാത്ത ഇബ്‌റാഹീമിന്റെ (അ) അനുസരണം; തന്നെ അറുക്കാനാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ കല്പന എന്ന് കേട്ടപ്പോൾ 'ദൈവകൽപന നിറവേറ്റുക; ഞാൻ ക്ഷമിക്കാം" എന്ന് മൊഴിയുന്ന ഇസ്മാഈലിന്റെ (അ) സമർപ്പണം; വധഭീഷണിയുടെയും പീഡനങ്ങളുടെയും നടുവിലും ആദർശപ്രബോധനം നടത്താനുള്ള ദൈവകല്പനയെ ചോദ്യം ചെയ്യാതെ പിന്തുടർന്ന സക്കരിയയുടെയും യഹ്‌യയുടെയും (അ) വിധേയത്വം; തന്റെ യുക്തിക്ക് ശരിയല്ലെന്ന് തോന്നുന്നതാണ് ചെയ്യുന്നതെങ്കിലും അല്ലാഹു കല്പിച്ചുവെന്ന കാരണത്താൽ മാത്രം ഖിദ്വിർ (അ) എന്ന ജ്ഞാനിയെ പിന്തുടരുന്ന മൂസയുടെ (അ) കീഴ് വണക്കം. സത്യസന്ധരും രക്തസാക്ഷികളും സച്ചരിതരുമായവരെല്ലാം അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിന് പാത്രമായത് പ്രവാചകന്മാരിലൂടെ പഠിപ്പിക്കപ്പെട്ട ഈയൊരു സമർപ്പണം കൊണ്ടാണ്. ദൈവികകല്പനകളെ ചോദ്യം ചെയ്യാതെ അനുസരിക്കുകയെന്ന സമർപ്പണം. സമർപ്പണത്തിന്റെ ഈ പാത തന്നെയാണ് എക്കാലത്തുമുള്ളവർക്ക് അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾക്ക് പാത്രമാകുവാൻ വേണ്ടിയുള്ള മാർഗം.

സമർപ്പണത്തിന്റെ രാജപാതയാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിന് പാത്രമായവരുടെ മാർഗമെന്നും അതിലൂടെ ജീവിക്കുവാനും അതിൽനിന്ന് പിഴയ്ക്കാതിരിക്കുവാനുമാണ് വിശ്വാസികൾ ശ്രമിക്കുകയും പ്രാർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കേണ്ടത് എന്നും പഠിപ്പിക്കുന്നതോടൊപ്പം തന്നെ മതമെന്ന ധാരണയിൽ പിഴവ് സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുള്ള മാർഗങ്ങളെക്കുറിച്ച അറിവ് നൽകുകയും അവയിൽ അകപ്പെടാതിരിക്കാൻ നിതാന്തമായ ശ്രദ്ധയും തേട്ടവും വേണമെന്ന് തെര്യപ്പെടുത്തുത്തുകയും ചെയ്യൂന്നുണ്ട് ഫാത്തിഹയിലെ അവസാനത്തെ വചനം.

അകലം പാലിക്കേണ്ട ഒന്നാമത്തെ വഴി അല്ലാഹുവിന്റെ കോപത്തിന് പാത്രമായവരുടെ മാർഗമാണ്. മനുഷ്യരുടെ രക്ഷയ്ക്കും മോക്ഷത്തിനും വേണ്ടി അല്ലാഹു അവതരിപ്പിച്ച മതത്തിൽ സ്വന്തം ഇഷ്ടപ്രകാരം പലതും കടത്തിക്കൂട്ടുകയും ദൈവികവചങ്ങളെയും പ്രവാചകവചങ്ങളെയും സ്വന്തം ഇഷ്ടപ്രകാരം വ്യാഖ്യാനിച്ചുകൊണ്ട് മതത്തിൽ അതിരു കവിയുകയും ചെയ്യുന്നതാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ കോപത്തിന് പാത്രമാവുന്നവരുടെ സ്വഭാവമെന്ന് ഖുർആനിൽ നിന്ന് തന്നെ മനസ്സിലാവും. അല്ലാഹുവിനെക്കുറിച്ച് ഇല്ലാത്തത് പറഞ്ഞുണ്ടാക്കുക, (9: 30), തങ്ങൾ എഴുതിയുണ്ടാക്കിയ ഗ്രന്ഥങ്ങളും നിയമങ്ങളും ദൈവികമാണെന്ന ധാരണയുണ്ടാക്കുക (2: 79), വേദഗ്രന്ഥത്തെ വളച്ചൊടിച്ച് സ്വന്തം താല്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുക (4:46, 47), പ്രവാചകന്മാരോടുള്ള ധിക്കാരവും പാപപങ്കിലമായ ജീവിതവും സ്ഥിരമാക്കുക, തിന്മകൾ പരസ്പരം തടയാതിരിക്കുക (5: 78-79), പ്രവാചകനെയും ദൈവികഗ്രന്ഥത്തെയും കേവലമായ ജാതിതാല്പര്യത്തിന്റെ പേരിൽ മാത്രം നിഷേധിക്കുക (2: 88- 89), അല്ലാഹുവുവിന്റെ നിയമങ്ങളെല്ലാം അനുസരിക്കാമെന്ന കരാർ ലംഘിക്കുക, വേദവാക്യങ്ങളെ തെറ്റിച്ച് ഉപയോഗിക്കുക, ഉൽബോധനങ്ങൾ വിസ്മരിച്ചുകൊണ്ട് സ്വന്തം താല്പര്യപ്രകാരം ജീവിക്കുക (5: 13), കാപട്യം മറച്ചുവെച്ചുകൊണ്ട് തങ്ങൾ വിശ്വാസികളാണ് എന്ന ധാരണയുണ്ടാക്കി വിശ്വാസികളെ വഞ്ചിക്കാൻ ശ്രമിക്കുക (5: 59- 62) തുടങ്ങിയവയാണ് അല്ലാഹുവിന്റെ കോപത്തിനും ശാപത്തിനും പാത്രമായവരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളായി ഖുർആൻ വരച്ചു കാണിക്കുന്നത്. അല്ലാഹുവിന്റെ ശാപകോപങ്ങൾക്ക് വിധേയമാവുന്നതെന്ന് ഈ വചനങ്ങളിൽ പരാമർശിക്കപ്പെട്ട പ്രവർത്തനങ്ങളെല്ലാം ചെയ്തത് ഒരു സമൂഹമെന്ന നിലയിൽ ജൂതന്മാരായിരുന്നു. സൂറത്തുൽ ഫാതിഹയിൽ അല്ലാഹുവിന്റെ കോപത്തിന് പാത്രമായവർ എന്ന് പറഞ്ഞത് ജൂതൻമാരെക്കുറിച്ചാണെന്ന് പ്രവാചകൻ (സ) പറഞ്ഞതായി അഹ്മദ് , തിർമിദി, ഇബ്നു ജരീർ, ഇബ്‌നു അബീഹാതിം ഇബ്നു ഹിബ്ബാൻ (റ) തുടങ്ങിയവർ നിവേദനം ചെയ്ത ഹദീഥിലുള്ളത് ദൈവകോപത്തിന് പാത്രമാവുന്ന രീതിയിൽ അല്ലാഹുവിന്റെ മതം കൊണ്ട് കളിക്കുന്ന സ്വഭാവങ്ങളെല്ലാം ജൂതന്മാരിൽ സമ്മേളിച്ചതു കൊണ്ടായിരിക്കണം. അതേ സ്വഭാവങ്ങളുൾക്കൊള്ളുന്നവർ ഏത് സമുദായത്തിൽപെട്ടവരാണെകിലും അവർ ദൈവകോപത്തിന് പാത്രമാകുമെന്നതിനാലാണ് ആ വഴിയിലേക്ക് തെറ്റാതെ തന്നെ നേർമാർഗ്ഗത്തിലൂടെത്തന്നെ നയിക്കേണമേയെന്ന് വിശ്വാസികൾ നിരന്തരമായി പ്രാർത്ഥിക്കുന്നത്.

രണ്ടാമതായി വിശ്വാസികൾ അകന്നു നിൽക്കാനാഗ്രഹിക്കുന്നത് വഴിപിഴച്ചവരുടെ മാർഗത്തിൽ നിന്നാണ്. ശരിയാണെന്ന് കരുതിക്കൊണ്ട് ശരിയല്ലാത്തത് ചെയ്യുന്നതിന്നാണ് വഴി പിഴയ്ക്കുകയെന്ന് പറയുക. ദൈവികമതമാണെന്ന് കരുതിക്കൊണ്ട് തങ്ങൾ പോകുന്ന മാർഗത്തിൽ ആത്മാർത്ഥതയോടെ അഭിരമിക്കുന്നവരാണിവർ. അവർക്ക് ദൈവമാർഗത്തിലൂടെ ചരിക്കണമെന്ന് ആത്മാർത്ഥമായ ആഗ്രഹമുണ്ട്. ദൈവികമായ പാതിയിലെത്തണമെങ്കിൽ അവനിൽ നിന്നുള്ളതാണെന്ന് ഉറപ്പുള്ള പ്രമാണങ്ങളെ പിൻപറ്റുകയാണ് വേണ്ടത്. അതിന്ന് പകരം ദൈവിക മാർഗമായി തങ്ങൾക്ക് തോന്നുന്നത് പിൻപറ്റുന്നവരായതു കൊണ്ടാണ് ഇവർക്ക് വഴി പിഴച്ചു പോയത്. ദൈവികപാതയിലെത്തണമെന്ന ആത്മാർത്ഥമായ ആഗ്രഹമുണ്ടെങ്കിലും ആരൊക്കെയോ ഉണ്ടാക്കിയ മാർഗങ്ങളിൽ തങ്ങൾക്ക് ശരിയെന്നു തോന്നുന്നത് പിൻപറ്റുകയാണ് ഇത്തരക്കാർ ചെയ്യുക. വഴിപിഴച്ചവർ കൊണ്ട് വിവക്ഷിക്കപ്പെട്ടത് ക്രൈസ്തവരാണെന്ന് നേരത്തെ പറഞ്ഞ ഹദീഥിൽ തന്നെയുണ്ട്. "വേദക്കാരേ, സത്യത്തിനെതിരെ മതത്തിൽ നിങ്ങള്‍ അതിരുകവിയരുത്‌. മുമ്പേ പിഴച്ച്‌ പോകുകയും, നിരവധി പേരെ പിഴപ്പിക്കുകയും നേര്‍മാര്‍ഗത്തില്‍ നിന്ന്‌ തെറ്റിപ്പോകുകയും ചെയ്ത ഒരു വിഭാഗത്തിന്റെ അഭീഷ്ടങ്ങളെ നിങ്ങള്‍ പിന്‍പറ്റുകയും ചെയ്യരുത്‌" (5: 77) എന്ന ഖുർആൻ വചനം പ്രധാനമായും അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നത് ക്രൈസ്തവരെയാണ്. യേശുവിന്റെ ഉപദേശങ്ങളനുസരിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്ന ക്രിസ്തുശിഷ്യന്മാരെ അവഗണിച്ച് പിൽക്കാലക്കാരനായ പൗലോസിന്റെ പാത പിന്തുടരാൻ തുടങ്ങുന്നത് മുതൽ ആരംഭിക്കുന്നു ക്രൈസ്തവരുടെ മാർഗഭ്രംശം. ഇസ്രാഈല്യരെ ദൈവികപാതയിലൂടെ നയിക്കാൻ വേണ്ടി നിയോഗിക്കപ്പെട്ട ക്രിസ്തുവിനെ സ്വന്തം രക്തത്തിലൂടെ മനുഷ്യപാപങ്ങളെല്ലാം പരിഹരിച്ചവനാക്കിയപ്പോൾ ദൈവപുത്രനായി അവർക്ക് സങ്കല്പിക്കേണ്ടി വന്നു; പ്രവാചകന്മാരെല്ലാം പഠിപ്പിച്ച ഏകദൈവാരാധാനയുമായി ദൈവപുത്രൻ എന്ന സങ്കൽപം പൊരുത്തപ്പെടാതായപ്പോൾ ത്രിത്വസിദ്ധാന്തമുണ്ടാക്കുവാൻ അവർ നിർബന്ധിതരായി; ദൈവം പഠിപ്പിക്കാത്ത പൗരോഹിത്യം സഭയുടെ ആണിക്കല്ലായപ്പോൾ പരിശുദ്ധാത്മാവിനെകൂടി ദൈവമായി സങ്കൽപ്പിക്കേണ്ടി വന്നു. ബ്രഹ്മചര്യവും ജീവിതനിഷേധവും മതമാർഗമായി തെറ്റുധരിച്ചപ്പോൾ മതം പ്രകൃതിവിരുദ്ധമായിത്തീരുന്ന അവസ്ഥയുണ്ടായി. ഈ മാർഗഭ്രംശങ്ങളെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോൾ ഖുർആൻ ക്രൈസ്തവരെ ഉപദേശിക്കുന്നത് 'നിങ്ങൾ മതത്തിൽ അതിരുകവിയരുത്' (4: 171) എന്നാണെന്ന കാര്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്. പ്രമാണങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യതിചലിച്ച് സ്വന്തം അഭീഷ്ടപ്രകാരം മതനിയമങ്ങളുണ്ടാക്കിയാൽ, അവ എത്ര തന്നെ നല്ലതായി തോന്നിയാലും, അവയെല്ലാം ആത്യന്തികമായി അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവയുടെ മാർഗത്തിൽ നിന്നുള്ള വ്യതിചലനമായിരിക്കും എന്ന സത്യം വ്യക്തമാക്കുന്നതാണ് ഈ ഖുർആനികോപദേശം. ഇത്തരം വ്യതിചലനങ്ങളിൽ നിന്ന് മാറിനിൽക്കാൻ തങ്ങളെ അനുഗ്രഹിക്കേണമേയെന്നാണ് ദിവസവും പല തവണ ഫാതിഹ പാരായണം ചെയ്യുന്ന വിശ്വാസികൾ അല്ലാഹുവിനോട് പ്രാർത്ഥിക്കുന്നത്.

സൂറത്തുൽ ഫാതിഹ പാരായണം ചെയ്തു കഴിഞ്ഞാൽ 'ആമീൻ' എന്ന് പറയുന്നത് പ്രവാചകൻ (സ) പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ച കാര്യമാണ്. "ഇമാം 'ആമീൻ' എന്ന് പറഞ്ഞാൽ നിങ്ങളും ആമീൻ പറയുക; ആരുടെ ആമീനാണോ മലക്കുകളുടെ ആമീനുമായി യോജിച്ച്‌ വരുന്നത് അയാളുടെ മുൻകഴിഞ്ഞ പാപങ്ങളെല്ലാം പൊറുക്കപ്പെടുന്നതാണ്" എന്ന പ്രവാചകവചനം ഇമാം ബുഖാരിയും ഇമാം മുസ്‌ലിമും (റ) അവരുടെ സ്വഹീഹുകളിൽ അബൂഹുറൈറ(റ)യിൽ നിന്ന് നിവേദനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ഫാതിഹയുടെ അവസാനം പ്രവാചകൻ ഉറക്കെ ആമീൻ ചൊല്ലിയിരുന്നതായി വായില്ബ്നു ഹുജ്റിൽ (റ) നിന്നുള്ള ഇമാം അബൂദാവൂദി(റ)ന്റെ നിവേദനത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണ് ബഹുഭൂരിപക്ഷം പണ്ഡിതന്മാരും ആമീൻ ഉറക്കെ ചൊല്ലണമെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. പ്രാർത്ഥനയുടെ മുദ്രയാണ് ആമീൻ എന്നും അത് ചൊല്ലുന്നതോടെ അത് അയാൾക്ക് ഉറപ്പാവുകയാണ് ചെയ്യുന്നത് എന്നും പ്രവാചകൻ (സ) പറഞ്ഞതായി അബൂ സുഹൈർ അൽനുമൈരി(റ)യിൽ നിന്ന് അബൂദാവൂദ് നിവേദനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

അലിഫ്, മീം, നൂൻ അക്ഷരത്രയങ്ങളിൽ നിന്നുണ്ടായ ആമീൻ എന്ന പദത്തിന്റെ വിവിധ രൂപങ്ങൾ ഒരുവിധം എല്ലാ സെമിറ്റിക് ഭാഷകളിലുമുണ്ട്. 'അങ്ങനെ ആയതിനാൽ' എന്നോ 'അങ്ങനെ ആകട്ടെ' എന്നോ ഉള്ള അർത്ഥത്തിലാണ് ഹിബ്രുവിൽ ആമേൻ എന്ന് പ്രയോഗിക്കുക. പുതിയ നിയമത്തിലുള്ള യേശുവചനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതുപോലെത്തന്നെ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ള വളരെ കുറഞ്ഞ പദങ്ങളിലൊന്നാണ് ആമേൻ. 'ഉറപ്പായും' എന്നോ 'സത്യമാണ്!' എന്നോ ഉള്ള അർത്ഥങ്ങളിലാണ് അദ്ദേഹം ഇത് പ്രയോഗിച്ചത് എന്നാണ് വാചകസന്ദർഭങ്ങളിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാവുന്നത്. ആമന എന്ന പദത്തിൽ നിന്ന് നിഷ്പന്നമായ ആമീൻ എന്ന അറബി പ്രയോഗത്തിനർത്ഥം ഹിബ്രുവിലെ ആമേനിനെപ്പോലെത്തന്നെ 'അങ്ങനെയായിത്തീരട്ടെ'എന്നാണ്. 'അല്ലാഹുവേ നീ ഞങ്ങൾക്ക് ഉത്തരം നൽകേണമേ' എന്ന അർത്ഥത്തിലുള്ള 'അല്ലാഹുമ്മ സ്തജബ്‌ ലനാ'(اللهم استجب لنا) യുടെ ചുരുക്കമാണ് ആമീൻ എന്ന് പറഞ്ഞ പണ്ഡിതന്മാരുമുണ്ട്. അത് എന്ത് തന്നെയായിരുന്നാലും ഫാത്തിഹക്ക് ശേഷം പ്രത്യേകമായും പ്രാർത്ഥനകൾക്ക് ശേഷം പൊതുവായും ആമീൻ എന്ന് പറയാൻ പ്രവാചകൻ (സ) കല്പിച്ചതു കൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹത്തെ അനുധാവനം ചെയ്യുന്നവർ അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത്. അതിന്റെ അർത്ഥമെന്താണ് എന്ന അന്വേഷണം പോലും പ്രവാചകനെ(സ) അന്ധമായി അനുകരിച്ചുകൊണ്ട് അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടവരുടെ മാർഗ്ഗത്തിലെത്തണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുന്നവരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം പ്രധാനമല്ല.